ÞRIÐJI HLUTI:
HARRÝ MORGAN, Vetur (11. - 18. kafli) 11. kafli
Morguninn eftir í Key-Vest var Richard Gordon á leið heim í íbúð
sína eftir að hafa verið á barnum hjá Fredda sem hann hafði farið á
til að spyrjast fyrir um bankaránið. Hann var á hjólinu sínu og á
vegi hans varð digur, stór kona, bláeygð, með ljóst litað hár sem
féll undan gamals manns flókahatti; hún var á hraðferð, á leið yfir
götuna, og augun rauðþrútin af gráti. Sjá þetta svaða yxni, hugsaði
hann. Hvað skyldi nú kona eins og þessi láta hugann dvelja við?
Hvernig skyldi hún gera það í rúminu? Hvað skyldi eiginmanninum
finnast um hana svona vaxna. Hvað skyldi hann hafa með höndum í
þessum bæ? Var hún ekki svakaleg ásýndum þessi kona? Eins og
orrustuskip. Hrollvekjandi.
Hann var nú næstum kominn heim. Hann skildi hjólið
sitt eftir í forbyrginu og lokaði á eftir sér forstofudyrunum sem
voru útboraðar og étnar af hvítmaur.
„Hvað fékkstu að vita, Dick?“ kallaði kona hans til
hans úr eldhúsinu.
„Ekki ónáða mig,“ sagði hann. „Er að fara að vinna.
Ég hef það allt í höfðinu.“
„Gott að heyra,“ sagði hún. „Ég skal ekki ónáða þig.“
Hann settist niður við stórt borðið í fremri
stofunni. Hann var að skrifa skáldsögu um verkfall í
vefnaðarverksmiðju. Hann hafði í hyggju að nota hana í kafla dagsins
þessa stórvöxnu konu með rauðþrútnu augun sem hafði orðið á vegi
hans rétt í þessu á leiðinni heim. Þegar eiginmaður hennar kæmi heim
að kveldi legði hann fæð á hana fyrir það hve hún væri orðin
stórgerð og mikil vöxtum, hefði óbeit á lýstu hári hennar, á of
stórum brjóstunum, og þyldi ekki hve hún sýndi starfi hans sem
skipuleggjanda lítinn skilning. Hann mundi bera hana saman við ungu,
smávöxnu gyðingastúlkuna með nettu brjóstin sem hafði talað á
fundinum þetta kvöld. Þetta var ágætt. Gæti orðið virkilega
hrollvekjandi, svo sannarlega. Hann hafði fangað í leiftursýn allt
innra líf konu af þessu tagi.
Fálæti hennar gagnvart atlotum eiginmannsins fyrr á
tíð. Þrá hennar eftir börnum og öryggi. Skilningsleysi hennar
gagnvart markmiðum eiginmannsins. Raunalega viðleitni hennar til að
gera sér upp áhuga á kynlífi sem hún var þó komin með andúð á. Þetta
mundi verða fínn kafli.
Konan sem hann hafði séð var eiginkona Harrýs
Morgans, María, á leið heim af skrifstofu lögreglustjórans.
12. kafli
Bátur Fredda Wallace, Kræklingadrottningin, þrjátíu og fjögra
feta langur, með V-númeri frá Tampa, var hvítmálaður; framdekkið
málað í lit sem kallaður er gáskagrænn og stýrisskýlið var málað
gáskagrænt að innanverðu. Þakið á skýlinu var málað í sama lit. Nafn
og heimahöfn, Key-Vest, Fló., var málað í svörtu þvert á skutinn.
Hún var ekki með neinn utanborðsbúnað og ekki heldur með siglutré.
Hún var með vindskyggni úr gleri, það var brotið fyrir framan
stýrishjólið. Á nokkrum stöðum voru göt í nýmálaðan skrokkinn
þar sem skein í ferskan viðinn. Beggja vegna gaf að líta hvar
flísast hafði úr viðnum um það bil feti fyrir neðan borðstokk, lítið
eitt fyrir framan miðju á stýrisskýlinu. Stjórnborðsmegin, næstum
við sjólínu, á móts við stoðirnar sem héldu húsinu eða skýlinu uppi
að aftanverðu, var önnur þyrping af þessum förum í viðinn. Neðanvert
við þau var eitthvað dökkleitt sem hafði lekið niður og loddi í
límkenndum taumum við nýja málninguna á skrokknum.
Hana rak flata fyrir hægum norðanvindinum um það bil
tíu mílur fyrir utan nyrðri siglingarleið tankskipanna, frískleg á
að líta í björtum litum sínum hvítum og grænum, mót dimmbláum sæ
Golfstraumsins. Flákar af sólblikuðu Sargassóþangi flutu í
vatnsskorpunni skammt undan og sem þeir bárust með straumnum í
norður og austur þokuðust þeir smám saman nær henni, en vindurinn
vann að nokkru leyti á móti er bátinn rak æ lengra út í strauminn.
Ekkert lífsmark var sjáanlegt um borð þó þar gæfi að líta skrokk af manni, heldur skrautlegan ásýndum, liggjandi
út af á bekk yfir bensíngeyminum bakborðsmegin, og svo var að sjá
sem maður á bekknum stjórnborðsmegin lyti út yfir borðstokk að dýfa
hendinni í sjóinn. Sólin skein á höfuð hans og handleggi og þar sem
fingur hans námu næstum við vatnsskorpuna var torfa af um það bil
tveggja þumlunga löngum, egglaga sílum, gylltum á lit með daufum
purpuraröndum; þau höfðu yfirgefið flóaþangið til að leita afdreps í
skugganum sem myndaðist í sjónum undir rekandi bátnum, og í hvert
sinn sem eitthvað draup í sjóinn þyrptust sílin að og þæfðust hvert
um annað þangað til það var uppurið. Tveir gráir sogfiskar, um það
bil átta þumlunga langir, syntu hring eftir hring kringum bátinn í
skugganum í sjónum, glennandi upp og skellandi aftur þverum
skoltunum á ofanverðum hausunum; en þeir virtust ekki átta sig á
eftir hvaða reglu droparnir sem urðu sílunum að bráð féllu og voru
eins vísir til að vera þeim megin undir bátnum sem fjær lá þegar
þeir féllu, eins og réttu megin. Þeir voru fyrir löngu búnir að
slíta í sig rauða og límkennda kleprana og taumana sem höfðu lekið í
sjóinn út um gatatæjurnar sem lægst lágu, skekjandi á sér ófrýnilega
sogkjaftshausana og mjóslegnar stirtlurnar er þeir slitu það í sig.
Þeim var þvert um geð að yfirgefa þennan stað þar sem þeir svo óvænt
höfðu komist í svo feitt.
Inni í stýrisskýlinu á bátnum voru þrír menn að auki.
Einn, dauður, lá á bakinu þar sem hann hafði fallið niður af stólnum
við stýrið. Annar, dauður, stærðarinnar flykki, lá út við lensportið
við stoðina sem hélt skýlinu uppi að aftan stjórnborðsmegin. Sá
þriðji, enn á lífi, en hafði ekki verið með sjálfum sér um langa
hríð, lá á hliðinni og hvíldi höfuðið á handleggnum.
Kjalsogið í bátnum var fullt af bensíni og þegar
báturinn valt slóst það til með skvamphljóði. Maðurinn, Harrý
Morgan, stóð í þeirri trú að þetta hljóð kæmi úr sínum eigin maga og
honum fannst núna sem maginn væri á stærð við stöðuvatn og að það
bryti samtímis í fjörunum beggja vegna. Það var vegna þess að hann
lá núna á bakinu með hnén uppi og höfuðið aftur. Stöðuvatnið sem var
maginn í honum var afar kalt; svo kalt að þegar hann steig út í það
varð hann dofinn af kulda, honum var óhemju kalt núna og
bensínþefinn lagði af öllu eins og hann hefði verið að soga með
slöngu upp úr geymi. Hann vissi að hann hafði ekki verið að fást við
neitt slíkt þótt hann fyndi fyrir kaldri gúmmíslöngu sem líkast var
að hefði farið upp í hann og hringaði sig núna niður, stór, köld og
þung í sér, niður um hann allan. Hvert sinn sem hann dró andann
vafði slangan sig kaldar og þéttar innra með kviðnum neðanverðum og
hann fann til hennar eins og það væri stærðar snákur sem hreyfði sig
þar fimlega, yfir brimandi stöðuvatninu. Honum stóð stuggur af
þessu, en þó þessu færi fram innra með honum virtist það engu að
síður vera óravegu í burtu og það sem hann hafði hugann við, þessa
stundina, var kuldinn.
Kuldinn hríslaðist um hann allan, nístandi kuldi sem
varð ekki bægt á brott, og hann lá núna kyrr og fann til hans. Um
hríð hafði hann hugsað með sjálfum sér að gæti hann lyft sér upp og
lagt sig saman myndi það veita honum yl eins og hann hefði um sig
teppi, og um stund fannst honum sem hann hefði lyft sér upp og ylinn
legði um hann. En sá ylur stafaði í raun og veru aðeins af
blóðrennslinu sem uppreist hnén ollu; og þegar ylurinn dvínaði komst
hann að raun um að maður getur ekki lyft sér upp og lagt sig saman
og að ekkert var við kuldanum að gera nema láta sig hafa það. Þar lá
hann og reyndi eftir fremsta megni að gefa ekki upp öndina löngu
eftir að hugsunin væri öll. Hann lá núna í skugganum, sem bátinn
rak, og það varð æ kaldara.
Báturinn hafði verið á reki síðan klukkan tíu
kvöldinu áður og nú var orðið langt liðið á dag. Svo langt sem augað
eygði út yfir Golfstrauminn var ekkert að sjá nema flóaþangið, og
fáeinar bleikar, státnar og skjallþunnar portúgalastríðsfleytur
hreykjandi sér iðandi í yfirborðinu, og í fjarska liðaðist
reykjarslæða upp frá djúpristu tankskipi sem var haldið í norður á
leið frá Tampico.
13. kafli
„Jæja?“ sagði Richard Gordon við konu sína.
„Það er varalitur á skyrtunni þinni,“ sagði hún. „Og
á eyranu á þér.“
„Hvað finnst þér um þetta?“
„Um þetta hvað?“
„Að koma að þér liggjandi á legubekknum með þessum
drykkjurúti.“
„Það gerðirðu ekki.“
„Hvernig kom ég þá að ykkur?“
„Við sátum á bekknum.“
„Í myrkrinu.“
„Hvar hefur þú verið?“
„Á heimili þeirra Bradley.“
„Já,“ sagði hún. „Ég veit. Snertu mig ekki. Þú angar
allur af þessari konu.“
„Hverju angar þú af?“
„Engu. Ég sat og spjallaði við vin minn.“
„Kysstirðu hann?“
„Nei.“
„Kyssti hann þig?“
„Já, og mér fannst það gott.“
„Tíkin þín.“
„Ef þú kallar mig það fer ég frá þér.“
„Tíkin þín.“
„Allt í lagi,“ sagði hún. „Það er búið. Ef þú værir
ekki svona upptekinn af sjálfum þér og góður með þig, myndirðu hafa
séð fyrir löngu að þetta væri búið.“
„Tíkin þín.“
„Nei,“ sagði hún. „Ég er engin tík. Ég hef reynt mitt
besta til að vera góð eiginkona, en þú ert sjálfumglaður og
eigingjarn eins og hani á priki. Sífellt galandi: "Sjáðu hvað mér
hefur tekist. Sjáðu hvað ég hef gert þig hamingjusama. Farðu nú og
klakaðu svo allir viti." Jæja, þú gerir mig ekki hamingjusama og ég
er búin að fá nóg af þér. Ég klaka ekki meir.“
„Það ættirðu heldur ekki að gera. Þú hefur aldrei
myndast til neins sem væri til að klaka um.“
„Hverjum er það að kenna? Vildi ég ekki eignast börn?
En við höfðum aldrei efni á því. En við höfðum efni á að fara til
Cap d’Antibes til að synda og fara á skíði í Sviss. Við höfum efni á
að fara hingað niður eftir til Key-Vest. Ég er búin að fá nóg af
þér. Mér mislíkar við þig. Þessi Bradley kvensa í dag gerði
útslagið.“
„Æ, haltu henni utan við þetta.“
„Kemur heim allur útataður í varalit. Gastu ekki einu
sinni þvegið þér? Þú ert með þetta á enninu líka.“
„Þú kysstir þennan drukkna dóna.“
„Nei, það gerði ég ekki. En hefði gert það hefði ég
vitað hvað þú varst að gera.“
„Af hverju léstu hann kyssa þig?“
„Ég var svo ofsareið út í þig. Við biðum og biðum og
biðum. Þú komst aldrei nærri mér. Þú fórst burt með þessari konu og
varst hjá henni í fleiri klukkustundir. John tók mig heim.“
„Ó, John, sagðirðu það?“
„Já, John. JOHN. John.“
„Og hvert er eftirnafn hans? Thomas?“
„Það er MacWalsey.“
„Af hverju stafarðu það ekki?“
„Ég get það ekki,“ sagði hún og hló. En það var í
síðasta sinn sem hún hló. „Skalt ekki halda að allt sé í lagi þó ég
hlæi,“ sagði hún með tárin í augunum, titrandi vörum. „Það er ekki
allt í lagi. Þetta er ekkert venjulegt rifrildi. Þetta er búið. Ég
hata þig ekki. Það býr engin heift að baki. Mér bara mislíkar við
þig. Mér mislíkar við þig að öllu leyti og ég er hætt við þig.“
„Allt í lagi,“ sagði hann.
„Nei. Ekki allt í lagi. Allt búið. Skilurðu ekki?“
„Ætli það ekki.“
„Ekki ætla það.“
„Hættu þessum tilfinningaleik, Helena.“
„Að ég sé að leika tilfinningaleik, heldurðu það?
Nei, það er ég ekki. Ég er hætt við þig.“
„Nei, það ertu ekki.“
„Ég ætla ekki að endurtaka það.“
„Hvað hyggstu fyrir?“
„Ég veit það ekki enn. Kannski að ég giftist John
MacWalsey.“
„Það gerirðu ekki.“
„Geri það ef mig langar til.“
„Hann mundi ekki giftast þér.“
„O, jú, hann gerir það. Hann bað mig núna í dag að
giftast sér.“
Richard Gordon sagði ekki neitt. Þar sem hjarta hans
hafði verið var nú aðeins tóm, og allt sem hann heyrði, eða sagði,
virtist vera fyrir misheyrn.
„Bað hann þig hvers?“ sagði hann, röddu langt að
handan.
„Að giftast sér.“
„Af hverju?“
„Af því hann elskar mig. Af því að hann vill að við
búum saman. Hann hefur nægar tekjur til að sjá fyrir mér.“
„Þú ert gift mér.“
„Ekki í raun og veru. Ekki í kirkju. Þú vildir ekki
giftast mér í kirkju og það olli móður minni sárri hugarkvöl eins og
þú veist vel. Ég var svo veik fyrir þér að ég skeytti því engu þó ég
ylli hverjum sem væri sárri hugarkvöl þín vegna. Guð, hvílíkur
bannsettur kjáni ég var. Ég olli ekki síður sjálfri mér sárri
hugarkvöl. Hugur minn er kvalinn og ég öllum heillum horfin. Allt
sem ég trúði á og allt sem ég lét mig einhverju varða lét ég lönd og
leið þín vegna af því að þú varst svo dásamlegur og þú elskaðir mig
svo heitt að ástin var það eina sem skipti máli. Ástin var öllu
æðra, var það ekki? Ástin var það sem við áttum ein og enginn annar
átti og mundi aldrei öðlast. Og þú varst snillingur og ég var
gjörvallt líf þitt. Ég var félagi þinn og litla svarta blómið þitt.
Sori. Ást er einungis enn ein óþverralygin. Ást er ergoapiolpillur
til þess ætlaðar að laða mig fram af því að þú varst hræddur við að
eignast barn. Ást er hrein og tær, hrein og tær, hrein og tær þangað
til ég hætti að heyra það. Ást er þessi misheppnaði
óþverrahryllingur sem þú leiddir mig út í. Ást er innmaturinn í mér
allur í stöppu. Hún er að hálfu þvagfæri og að hálfu iðandi vessar.
Ég veit hvað ást er. Ást hangir alltaf uppi á bak við
baðherbergisdyrnar. Hún lyktar eins og lýsól. Til fjandans með
ástina. Ást er hamingja mín búin til af þér og þú að sofna með
munninn á þér opinn á meðan ég ligg andvaka alla nóttina jafnvel
hrædd við að fara með bænirnar mínar af því að ég veit að ég á ekki
rétt á neinu meira. Ást er öll litlu óþverrabrögðin sem þú kenndir
mér og hafðir trúlega beint upp úr einhverjum bókum. Allt í lagi. Ég
er búin að fá nóg af þér og búin að fá nóg af ástinni. Af þér og
þinni nefboruást. Þú rithöfundurinn þinn.“
„Þú litla mikla subban þín.“
„Skalt ekki uppnefna mig. Ég veit hvaða nafn hæfir
þér.“
„Allt í lagi.“
„Nei, ekki allt í lagi. Öllu er öfugt farið og aftur
öfugt farið. Værirðu einungis sæmilegur rithöfundur mundi ég kannski
umbera allt hitt. En ég hef séð þig beiskan, afbrýðisaman, skiptandi
um stjórnmálaskoðanir til að tolla í tískunni, flaðrandi upp um fólk
og baknagandi það. Ég hef fylgst með þér og fengið nóg af þér. Og
svo þessi Bradley kvensa núna í dag. Ó, ég hef fengið mig fullsadda.
Ég hef reynt að annast þig og vera þér að skapi og líta til með
þér og elda fyrir þig og hafa hægt um mig þegar þú vildir og vera
þér til upplyftingar þegar þú vildir og sjá þér fyrir litlu
hvellunum þínum og láta sem ég nyti þeirra, og umborið ofstopa þinn
og afbrýðisemi og ódrenglyndi og núna er ég búin að fá nóg.“
„Svo að þú vilt byrja núna upp á nýtt með fullum
prófessor?“
„Hann er karlmaður. Hann er blíður og vingjarnlegur
og manni líður vel í návist hans og við erum upprunnin úr svipuðu
umhverfi og við metum hlutina á þann hátt sem þú munt aldrei fá
skilið. Hann er eins og faðir minn var.“
„Hann er drykkjumaður.“
„Hann drekkur. En það gerði faðir minn líka. Og faðir
minn gekk í ullarsokkum og setti fæturna upp á stól í sokkunum og
las blaðið á kvöldin. Og þegar við fengum barnaveiki passaði hann
upp á okkur. Hann var ketilsmiður og hendurnar á honum voru allar
lerkaðar og honum þótti gaman að slást þegar hann drakk, og hann gat
slegist þegar hann var ódrukkinn. Hann fór til kirkju af því að
móðir mín vildi að hann gerði það og hann lét þjónusta sig á páskum
hennar vegna og vegna drottins vor, en aðallega vegna hennar, og
hann var góður verkalýðssinni og hafi hann einhvern tímann verið með
annarri konu hefur hún aldrei vitað það.“
„Ég þori að veðja að hann hefur verið með þeim býsna
mörgum.“
„Má vera, en þá sagði hann prestinum frá því, en ekki
henni, og þá hefur það verið af því að hann hefur ekki getað staðist
það og honum þótt það leitt og hann iðrast þess. Það var ekki af
neinni nýjungagirni, eða af neinum oflátungsskap, eða til að miklast
af sjálfum sér fyrir konu sinni. Hafi hann gert það þá hefur það
verið af því móðir mín fór burtu með okkur krakkana á sumrin, og
hann verið úti með strákunum og orðið drukkinn. Hann var karlmaður.“
„Þú ættir að gerast rithöfundur og skrifa um hann.“
„Mundi áreiðanlega slá þér við. Og John MacWalsey er
góður maður. Nokkuð sem þú ert ekki. Þú gætir það ekki. Sama hverjar
stjórnmálaskoðanir þú hefðir eða hverrar trúar værir.“
„Ég er trúlaus.“
„Það er ég einnig. En einu sinni átti ég mér trú og
ég ætla mér að öðlast trú á ný. Og þá verður þú ekki til staðar til
að svipta mig henni. Líkt og þú hefur svipt mig öllu öðru.“
„Nei.“
„Nei. Þú getur sængað hjá einhverri ríkri konu eins
og Helène Bradley. Hvað fannst henni um þig? Fannst henni þú vera
dásamlegur?“
Sem Richard Gordon virti fyrir sér sorgmætt,
heiftúðugt andlit hennar, dáindis snoturt sem hún grét, varirnar
ferskar og svellandi eins og eitthvað sem regn hefur leikið um,
dökkt hrokkið hár hennar villt kringum andlitið, þá gaf hann hana
upp á bátinn, síðan, að lokum:
„Og þú elskar mig ekki framar?“
„Ég meira að segja hata það orð.“
„Allt í lagi,“ sagði hann, og sló hana skyndilega
fast í framan.
Hún grét núna af raunverulegum sársauka, ekki af
reiði, og grúfði andlitið fram á borðið.
„Þú þurftir ekki að gera þetta,“ sagði hún.
„Ó, jú, ég þurfti þess,“ sagði hann. „Þú veist
heilmikið, en þú veist ekki hve mjög ég þurfti þess.“
Þá síðdegis hafði hún ekki orðið hans vör þegar
dyrnar opnuðust. Hún hafði ekki séð neitt nema hvítt loftið með
hrímkökumótuðum ástargoðunum, dúfunum og útflúrinu sem lýsti
skyndilega upp þegar birtuna lagði inn um dyrnar.
Richard Gordon hafði litið um öxl og séð hann þar sem
hann stóð í dyrunum, hávaxinn og skeggjaður.
„Ekki hætta,“ hafði Helène sagt. „Gerðu það, ekki
hætta.“ Bjart hár hennar flóði um koddann.
En Richard Gordon hafði hætt, enn horfandi um öxl,
starandi augum.
„Láttu þig hann engu skipta. Láttu þig ekkert neinu
skipta. Skilurðu ekki að þú mátt ekki hætta núna?“ hafði konan sagt
af örvæntingarfullri ákefð.
Skeggjaði maðurinn hafði lagt hurðina hægt aftur.
Hann var brosandi.
„Hvað er að, ástin?“ hafði Helène Bradley spurt nú
sem myrkrið hafði leikið um þau á ný.
„Ég verð að fara.“
„Skilurðu ekki að þú getur ekki farið?“
„Þessi maður—“
„Þetta er bara hann Tommi,“ hafði Helène sagt. Hann
veit allt um þessa hluti. Láttu þig hann engu skipta. Haltu áfram,
ástin. Gerðu það.“
„Ég get það ekki.“
„Þú verður,“ hafði Helène sagt. Hann fann að hún
skalf og höfuð hennar nötraði við öxl hans. „Guð minn góður,
skilurðu ekki neitt? Berðu enga virðingu fyrir kvenfólki?“
„Ég verð að fara.“ sagði Richard Gordon.
Umleikinn myrkrinu hafði hann fundið þegar hún sló
hann í framan svo að stjörnur dönsuðu fyrir augum hans. Hún sló hann
aftur. Á munninn að þessu sinni.
„Svo að það er þess háttar maður sem þú ert,“ hafði
hún sagt við hann. „Ég sem hélt að þú værir heimsmaður. Snáfaðu burt
héðan.“
Það var nú síðdegis. Það var þannig sem því hafði
lokið heima hjá Bradleyhjónunum.
Núna sat kona hans og hvíldi höfuðið í höndum sér
fram á borðið og hvorugt þeirra sagði neitt. Richard Gordon gat
heyrt klukkuna tifa og honum fannst hann vera svo tómur innan sem
herbergið var hljótt. Að stundarkorni liðnu sagði kona hans við hann
án þess að líta á hann: „Mér þykir fyrir þessu. En þú skilur að
þetta er búið, er það ekki?“
„Jú, ef það er þannig sem það hefur verið.“
„Það hefur ekki allt verið með þessu móti, en þetta
er búið að vera þannig lengi.“
„Mér þykir fyrir því að ég skyldi slá þig.“
„O, það er ekki neitt. Það kemur þessu ekkert við.
Það var einungis leið til að kveðja.“
„Hættu þessu.“
„Ég verð að flytja héðan út,“ sagði hún afar
þreytulega. „Ég er hrædd um að ég verði að fá stóru ferðatöskuna.“
„Bíddu með það til morguns,“ sagði hann. „Þú getur
gert það allt í fyrramálið.“
„Ég mundi heldur vilja gera það núna, Dick, og það
væri auðveldara. En ég er svo þreytt. Þetta hefur þreytt mig
ógurlega og ég er komin með höfuðverk af því.“
„Þú gerir sem þér sýnist.“
„Ó, Guð,“ sagði hún. „Ég vildi að þetta hefði ekki
gerst. En það er orðið. Ég ætla að reyna að koma öllu í kring fyrir
þig. Það verður að fá einhvern til að líta eftir þér. Ef ég hefði
látið vera að segja sumt af þessu, eða ef þú hefðir ekki slegið mig;
kannski að við hefðum þá getað kippt þessu aftur í lag.“
„Nei, það var búið áður en að þessu kom.“
„Ég finn til með þér, Dick.“
„Finndu ekki til með mér eða ég slæ þig aftur.“
„Ég hugsa að mér liði betur ef þú slægir mig,“ sagði
hún. „Ég finn til með þér. Ó, hvort ég ekki geri.“
„Farðu til fjandans.“
„Mér þykir fyrir því að ég skyldi láta að því liggja
að þú værir ekki góður í rúminu. Ég veit ekkert um það. Hugsa að þú
sért dásamlegur.“
„Þú ert nú ekki slík stjarna.“
Hún fór aftur að gráta.
„Þetta er verra en að vera slegin,“ sagði hún.
„Nú, hvað lést þú út úr þér?“
„Ég veit það ekki. Ég man það ekki. Ég var svo reið
og þú særðir mig svo.“
„Nú, þetta er allt búið, því þá þessa biturð?“
„Ó, ég vil ekki að það sé búið. En það er orðið og
ekkert við því að gera úr því sem komið er.“
„Þú færð byttuna, prófessorinn þinn.“
„Hættu þessu,“ sagði hún. „Getum við ekki bara haldið
okkur saman og látið vera að segja neitt meira?“
„Jú.“
„Viltu það?“
„Já.“
„Ég ætla að sofa hérna úti.“
„Nei, þú getur fengið rúmið. Þú verður. Ég ætla út
smá stund.“
„Ó, ekki fara.“
„Ég verð,“ sagði hann.
„Vertu sæll,“ sagði hún, og hann sá andlit hennar sem
hann elskaði alltaf svo heitt, sem grátur aldrei spillti, og svart,
hrokkið hár hennar, lítil stinn brjóst hennar undir peysunni sem
námu við borðbrúnina, og hann sá ekki hitt af henni sem hann elskaði
svo heitt og hélt að hann hefði gert vel til, en hafði auðsæilega
ekki verið til neins góðs, það var allt undir borðinu, og þegar hann
gekk út um dyrnar horfði hún á hann yfir borðið, með hendur undir
vöngum, og hún grét.
14. kafli
Hann fór ekki á hjólinu heldur gekk niður strætið. Tunglið var
komið upp og tréin voru dimmleit móti því, og hann lagði að baki
timburhúsin með þröngum görðunum, þar sem birtu lagði út um lokaða
gluggana; ómalbikaða stígana, með sínum tvöföldu húsaröðum;
Kræklingabæ, þar sem lífið kom saman í línsterkju, vel lokuðum
gluggum, dyggðum, brestum, grjónum og soðnu hríni, vannæringu,
hleypidómum, ráðvendni, kynblöndun og trúarhuggun; upplýst
bolító-hýsi Kúbananna, hreysi ljóðræn fyrir nafngiftina eina; Rauða
húsið, maísmjaðarins; steinhlaðna kirkjuna; mundandi hvassa, ljóta,
þríhyrningslagaða turna sína móti tunglskininu; aflangt
klausturbáknið með svörtum kúplum sínum, umfaðmað víðáttumiklum
grundum, tignarlegt í tunglskininu; bensínstöð og samlokustað, vel
upplýst við hliðina á yfirgefnum stað þar sem hafði verið leikið
minigolf en var nú flutt; fór eftir uppljómaðri aðalgötunni með
lyfjabúðunum þremur, plötubúðinni, gyðingabúðunum þremur, þremur
spilapeningastöðum, fimm bjórstofum, þremur rjómaísstofum, lélegu
veitingastöðunum fimm og þeim eina góða, tveimur tímarita- og
dagblaðasölustöðum, fjórum búðum með notaðan varning (þar af einni
þar sem smíðaðir voru lyklar), ljósmyndastofu, skrifstofubyggingu
með fjórum tannlæknastofum uppi á lofti, stóra keilusalnum, hóteli á
horninu þar sem leigubílar biðu handan við götuna; og þvert á móti,
handan við hótelið, við strætið sem lá inn í miðbæjariðuna, var
stórt ómálað timburhúsið með ljósagangi og stúlkum við innganginn,
upptrekkipíanóið spilandi og sjómaður sitjandi á götunni; og síðan
bakatil, bak við tígulsteinsbyggt dómshúsið með klukkunni sem sýndi
núna hálfellefu lýsandi vísum sínum, fram hjá hvítþveginni
fangelsisbyggingunni skínandi við tungli, að lauffléttuðum
innganginum að Rósrauðu Mund þar sem bifreiðar fylltu út í sundið.
Rósrauða Mundin var uppljómuð og þéttskipuð fólki, og
þegar Richard Gordon fór inn sá hann að það var stappað í
spilastofunni, hjólið snúandist og lítil fallvölt kúlan smellandi
við málmrifin í skálinni; hjólið snerist rólega, kúlan hvirflandi,
síðan smellandi eftir duttlungum sínum þangað til hún kom sér niður
og það var aðeins hjólið sem snerist og spilapeningarnir sem
hringlaði í. Á barnum sagði eigandinn, sem var að afgreiða ásamt
tveimur þjónum: „’Allo. ’Allo. Her’ Gordon. Hvað má þér bjóða?“
„Ég veit ekki,“ sagði Richard Gordon.“
„Þú ekki líta vel út. Hvaða mæða? Þér ekki líða vel?“
„Nei.“
„Ég búa til handa þér eitthvað aldeilis gott. Búa til
handa þér hokkí. Þú einhvern tíma bragða spænskt absint, ojen?“
„Haltu áfram,“ sagði Gordon.
„Þú drekka það þér líða vel. Vilja berjast við alla á
staðnum,“ sagði eigandinn. „Búa til ojen spesíal handa herha
Gordon.“
Richard Gordon stóð við barinn og drakk þrjá ojen
spesíal en honum leið ekkert betur af því; ógagnsær drykkurinn,
sætur, kaldur, með lakkrískeimi, fékk honum engu betri líðan.
„Láttu mig fá eitthvað annað,“ sagði hann við
þjóninn.
„Hvaða mæða? Þú ekki líka ojen spesíal?“ sagði
eigandinn. „Þér ekki líða vel?“
„Nei.“
„Þú verða að vara þig hvað þú drekka á eftir honum.“
„Láttu mig fá óblandað viskí.“
Viskíið vermdi tungu hans og aftanverðan hálsinn, en
það hafði engin áhrif á hugsanagang hans, og þegar honum varð litið
í spegilinn handan við barinn, gerði hann sér allt í einu ljóst að
drykkja mundi aldrei gera honum neitt gott núna. Hvað sem hvíldi á
honum núna mundi hvíla á honum áfram, og drykki hann sig útúr mundi
það hvíla enn á honum þegar hann vaknaði.
Hávaxinn, afar grannur ungur maður með ljósa, gisna
skeggbrodda í vöngum stóð næstur honum við barinn, hann spurði: „Ert
þú ekki Richard Gordon?“
„Jú.“
„Ég er Herbert Spellman. Við hittumst einu sinni í
samkvæmi í Brooklyn, held ég.“
„Kann að vera,“ sagði Richard. „Því ekki það?“
„Mér þótti síðasta bókin þín mjög góð,“ sagði
Spellman. „Mér þykja þær allar góðar.“
„Gleður mig að heyra,“ sagði Richard Gordon. „Viltu
drykk?“
„Fáðu þér einn með mér,“ sagði Spellman. „Hefurðu
prófað þennan ojen?“
„Ég hef ekki vitund gott af honum.“
„Hvað er að?“
„Er djúpt niðri.“
„Viltu ekki prófa annan?“
„Nei. Ég ætla að fá mér viskí.“
„Þú veist, það er mér dálítið að hitta þig,“ sagði
Spellman. Ég á ekki von á að þú munir eftir mér síðan í þessu
samkvæmi.“
„Nei. En kannski var þetta ágætt samkvæmi. Það er
ekki búist við því af manni að maður muni góð samkvæmi, er það?“
„Ætli það,“ sagði Spellman. „Það var hjá Margréti Van
Brunt. Manstu eftir því?“ spurði hann vongóður.
„Ég er að reyna það.“
„Ég var sá sem kveikti í staðnum,“ sagði Spellman.
„Nei,“ sagði Gordon.
„Jú,“ sagði Spellman, glaður í bragði. „Það var ég.
Þetta var það stórkostlegasta samkvæmi sem ég hef nokkru sinni verið
í.“
„Hvað hefurðu fyrir stafni núna?“ spurði Gordon.
„Ekki margt,“ sagði Spellman. „Hitt og þetta
smávegis. Svo á að heita að ég taki því rólega núna. Ertu að skrifa
nýja bók?“
„Já. Um það bil hálfnaður.“
„Stórgott að heyra,“ sagði Spellman. „Um hvað fjallar
hún?“
„Verkfall í vefnaðarverksmiðju.“
„Undursamlegt,“ sagði Spellman. „Þú skilur, ég svelgi
í mig allt sem fjallar um þjóðfélagsbaráttuna.“
„Hvað þá?“
„Ég elska það,“ sagði Spellman. „Ég tek það fram yfir
allt annað. Ekkert vafamál að þú ert sá besti sem völ er á. Heyrðu,
er falleg gyðingastúlka í henni sem heldur uppi áróðri?“
„Því þá?“ spurði Richard Gordon, tortryggnislega.
„Það væri eitthvað fyrir Sylvíu Sidney. Hún er mín
heitelskaða. Viltu sjá myndina hennar?“
„Búin að sjá hana,“ sagði Richard Gordon.
„Fáum okkur drykk,“ sagði Spellman, glaður í bragði.
„Hugsa sér að hitta þig hér niður frá. Þú veist, ég er heppinn
náungi. Virkilega heppinn.“
„Því þá?“ spurði Richard Gordon.
„Ég er brjálaður,“ sagði Spellman. „Gæ, það er
dásamlegt. Alveg eins og að vera ástfanginn nema það kemur alltaf
rétt út.“
Richard Gordon mjakaði sér aðeins frá.
„Ekki taka þessu svona,“ sagði Spellman. „Ég er ekki
óður. Það er að segja, ég er næstum aldrei óður. Svona, fáum okkur
nú drykk.“
„Ertu búinn að vera brjálaður lengi?“
„Ég held alltaf,“ sagði Spellman. „Skal segja þér það
að það er eina leiðin til að vera hamingjusamur á tímum sem þessum.
Hvað kemur mér við hvað Douglas flugvélasmiðjurnar aðhafast? Hvað
kemur mér við hvað A.T. og T. hlutabréfast? Það snertir mig ekki
vitund. Ég einungis tek mér í hönd eina af bókunum þínum eða fæ mér
drykk, eða lít á myndina af Silvíu, og ég er hamingjusamur. Ég er
eins og fuglinn fljúgandi. Ég er betur settur en fuglinn. Ég er—“
Hann virtist hika sem hann leitaði að rétta orðinu, hélt svo áfram í
flýti. „Ég er elskulegur lítill storkur,“ sagði hann flaumósa og
blóðið þaut fram í andlit honum. Hann horfði á Richard Gordon
starandi augum, geiflandi varirnar, og stór ljóshærður ungur maður
skildi sig frá hóp fjær á barnum, kom til hans og tók um handlegginn
á honum.
„Komdu nú, Harold,“ sagði hann. „Við ættum víst að
fara að halda heim.“
Spellman horfði á Richard Gordon villtu augnaráði.
„Hann hæddist að storki,“ sagði hann. „Hann skálmaði burtu frá
storki. Storki sem hnitar hringi—“
„Komdu nú, Harold,“ sagði ungi maðurinn stóri.
Spellman rétti Richard Gordon höndina. „Ekki
móðgast,“ sagði hann. „Þú ert góður rithöfundur. Haltu því áfram.
Mundu að ég er ætíð hamingjusamur. Láttu þá ekki rugla þig. Sé þig
brátt.“
Með arm stóra unga mannsins um axlir sér þokuðu þeir
tveir sér gegnum mannþröngina til dyra. Spellman leit aftur og
veifaði til Richards Gordons.
„Geðuga náunga,“ sagði eigandinn. Hann bankaði í
höfuð sér. „Mjög mjög menntaður. Hann læra of mikið hugsa ég.
Finnast gaman brjóta rúður. Hann ekki vilja gera neitt slæmt. Hann
borga fyrir allt hann brjóta.“
„Kemur hann oft hingað?“
„Á kvöldin. Hvað hann segja hann vera? Svanur?“
„Storkur.“
„Í gærkvöldi hann vera hestur. Með vængi. Eins og
hestur á white horse flösku en aðeins með vængi! Geðuga náunga allt
í lagi. Nóga peninga. Fá skrýtna hugmyndir. Fjölskyldan láta hann
vera hér niður frá með hans framkvæmdastjóra. Hann segja mér honum
finnast bækur þínar góðar, herra Gordon. Hvað viltu drekka? Á
reikning hússins.“
„Viskí,“ sagði Richard Gordon. Hann sá að
lögregluforinginn var á leið í átt til hans. Lögregluforinginn var
heldur fölur yfirlitum, afar vingjarnlegur maður. Richard Gordon
hafði hitt hann þetta síðdegi í samkvæmi Bradley og rætt við hann um
bankaránið.
„Segjum,“ sagði lögregluforinginn, „ef þú ert ekki
upptekinn, að þú komir með mér eftir dálitla stund. Strandgæslan er
á leið inn með bát Harrýs Morgans í togi. Hans varð vart af
tankskipi undan Matacumbe. Þeir hafa náð öllu eins og það leggur
sig.“
„Guð minn góður,“ sagði Richard Gordon. „Þeir hafa
náð þeim öllum?“
„Þeir eru allir dauðir nema einn, sagði í skeytinu.“
„Þú veist ekki hver það er?“
„Nei, þeir sögðu ekkert um það. Guð má vita hvað
hefur gerst.“
„Eru þeir með peningana?“
„Það veit enginn. En þeir hljóta að vera um borð hafi
þeir ekki farið til Kúbu með þá.“
„Hvenær verða þeir inni?“
„O, varla fyrr en eftir tvær, þrjár stundir.“
„Hvert fara þeir með bátinn?“
„Í flotastöðina, hugsa ég. Þar sem strandgæslan
heldur til.“
„Hvar á ég að hitta þig til að fara með þér niður
eftir?“
„Ég skal koma við hérna og taka þig.“
„Hér eða niður frá hjá Fredda. Ég helst ekki við hér
mikið lengur.“
„Það er býsna mikið um að vera hjá Fredda í kvöld.
Það er fullt af þessum uppgjafahermönnum ofan að hér á Eyrunum.
Andskotinn er alltaf laus þegar þeir eru annars vegar.“
„Ég ætla að fara þangað niður eftir og sjá,“ sagði
Richard Gordon. „Ég er eiginlega frekar djúpt niðri.“
„Jæja, láttu bara ekki draga þig út í nein vandræði,“
sagði lögregluforinginn. „Ég tek þig þar eftir tvær stundir eða svo.
Viltu fljóta með þangað niður eftir?“
„Þakka.“
Þeir ruddu sér braut út gegnum mannþröngina og
Richard Gordon settist inn í bílinn við hlið lögregluforingjans.
„Hvað álítur þú að hafi gerst um borð í bát Morgans?“
spurði hann.
„Það má Guð vita,“ sagði lögregluforinginn. „Það
lítur út fyrir að hafa verið heldur grátt gaman.“
„Höfðu þeir engar aðrar upplýsingar?“
„Ekki nokkurn skapaðan hlut,“ sagði
lögregluforinginn. „Sjáðu nú þetta, líttu á.“
Þeir voru á móts við uppljómaða, opna framhliðina á
stað Fredda og það var stappað út á gangstétt. Menn í grófum
baðmullarklæðum, sumir berhöfðaðir, aðrir með húfur, gamla
herþjónustuhatta eða pappahjálma stóðu í þriggja manna djúpri þröng
við barinn, og háróma grammófóns-nikkel-gleypirinn var að leika
Isle of Capri. Þegar þeir námu staðar kom maður hrekjandist út um
opnar dyrnar með annan ofan á sér. Þeir féllu um koll og ultu niður
á gangstéttina, og sá sem ofan á var tók í hár hins og barði höfði
hans niður í steinsteypuna svo að buldi í. Enginn á barnum lét sig
það neinu skipta.
Lögregluforinginn fór út úr bílnum og þreif í axlir
mannsins sem ofan á var.
„Hættu þessu,“ sagði hann. „Upp með þig.“
Maðurinn rétti úr sér og leit á lögregluforingjann.
„Í Guðs bænum, hvað ert þú að skipta þér að því sem þér kemur ekki
við?“
Með blóðugt hárið og blóð vætlandi úr öðru eyra, og
með enn meira af því seytlandi niður freknótt andlitið, vatt hinn
maðurinn sér að lögregluforingjanum.
„Láttu vin minn vera,“ sagði hann með þykkju. „Hvað
gengur að þér? Heldurðu að ég sé ekki maður til að taka þessu?“
„Þú ert maður til þess, Joey,“ sagði maðurinn sem
hafði verið að lúskra á honum. Og við lögregluforingjann: „Heyrðu,
áttu ekki seðil?“
„Nei, sagði lögregluforinginn.“
„Fjandinn hirði þig þá.“ Hann sneri sér að Richard
Gordon.
„Hvað með þig, kunningi?“
„Ég kaupi handa ykkur drykk,“ sagði Gordon.
„Komum,“ sagði uppgjafahermaðurinn og tók undir
arminn á Gordon.
„Ég kem við á eftir,“ sagði lögregluforinginn.
„Ágætt. Ég bíð eftir þér.“
Sem þeir mjökuðu sér í áttina að endanum á barnum
þreif rauðhausinn freknótti með blóði drifna andlitið og eyrað í
handlegginn á Gordon.
„Minn gamli vin,“ sagði hann.
„Hann er í lagi,“ sagði hinn uppgjafahermaðurinn.
„Hann kann að taka því.“
„Ég kann að taka því, sjáðu,“ sagði sá blóðugi. „Það
var hér sem ég fékk á hann.“
„En láttu vera að miðla því öðrum,“ sagði einhver.
„Vertu ekki að ryðjast svona.“
„Hleyptu okkur hjá,“ sagði sá blóðugi í framan. „Mér
og mínum gamla vin.“ Hann hvíslaði í eyra Richards Gordons: „Ég þarf
ekki að miðla því öðrum. Ég kann að taka því, skilurðu?“
„Heyrðu,“ sagði hinn uppgjafahermaðurinn þegar þeir
náðu loksins að barnum sem var fljótandi í bjór. „Þú hefðir átt að
sjá hann í hádeginu í mötuneytinu í fimmtu búð. Ég lagði hann og lét
flösku dynja á höfðinu á honum. Rétt eins og maður væri að leika á
trumbu. Þori að veðja að ég hef hæft hann fimmtíu sinnum.“
„Oftar,“ sagði sá blóðugi.
„Það hafði ekki nein áhrif á hann.“
„Ég kann að taka því,“ sagði hinn. Hann hvíslaði í
eyra Richards Gordons: „Það er leyndarmál.“
Richard Gordon rétti tvo af bjórunum þremur yfir sem
barþjónninn, vambmikill negri í hvítum jakka, lét renna og ýtti í
átt til hans.
„Hvað er leyndarmál?“ spurði hann.
„Ég,“ sagði sá blóðugi. „Mitt leyndarmál.“
„Hann býr yfir leyndarmáli,“ sagði hinn
uppgjafahermaðurinn. „Hann lýgur því ekki.“
„Viltu að ég hvísli því að þér?“ sagði sá blóðugi í
eyra Richards Gordons.
Gordon kinkaði kolli.
„Það meiðir ekki.“
Hinn kinkaði kolli. „Segðu honum það versta af því.“
Rauðhausinn lagði blóðugar varir sínar næstum að eyra
Gordons.
„Stundum finnst manni það gott,“ sagði hann. „Hvað
sýnist þér um það?“
Hár og grannvaxinn maður með ör er lá úr augnkrók
niður á höku stóð við olnbogann á Gordon. Hann leit niður á
rauðhausinn og brosti.
„Fyrst var það list,“ sagði hann. „Siðan nautnin
einber. Ef eitthvað ylli mér ógleði þá væri það þú, Rauður.“
„Þú gerir lítið úr ógleði,“ sagði sá fyrsti af
uppgjafahermönnunum. „Hvað hefur þú verið að gera út á?“
„Þið munduð ekki skilja það, svona ölvaðir af
barsmíðum,“ sagði sá hávaxni.
„Bjóða þér í glas?“ spurði Richard Gordon þann
hávaxna.
„Þakka,“ sagði hann. „Ég er með.“
„Gleymdu ekki okkur,“ sagði annar þeirra tveggja sem
Gordon hafði komið inn með.
„Þrjá bjóra í viðbót,“ sagði Richard Gordon, og
negrinn lét þá renna og ýtti þeim yfir. Það var ekkert olnbogarými
til að lyfta þeim í þrönginni og Gordon var þrýst upp að þeim
hávaxna.
„Þú af skipi?“ spurði sá hávaxni.
„Nei, dvelst hér. Þú hér neðan af Eyrunum?“
„Við komum inn frá Tortugas í kvöld,“ sagði sá
hávaxni. „Við gerðum allt svo vitlaust þar að þeir gátu ekki haft
okkur þar lengur.“
„Hann er rauður,“ sagði sá fyrsti af
uppgjafahermönnunum.
„Sem þú værir einnig ef eitthvað vit væri í kollinum
á þér,“ sagði sá hávaxni. „Þeir sendu kippur af okkur þangað til að
bæla okkur niður en við gerðum þeim lífið einum of leitt.“ Hann
brosti til Richards Gordons.
„Neglið þennan gutta,“ æpti einhver og Richard Gordon
sá hnefa lenda í andliti rétt hjá sér. Maðurinn sem fyrir því varð
var dreginn burtu af barnum af tveimur öðrum. Þar sem rýmkaðist um
sló annar þeirra til hans, fast, beint í andlitið, og hinn lamdi
hann í skrokkinn. Hann hneig niður á steinsteypt gólfið og setti
handleggina til skjóls yfir höfuð sér og annar mannanna sparkaði í
mjóhrygginn á honum. Allan þennan tíma hafði ekki gefið neitt hljóð
frá sér. Hinn rykkti honum á fætur og þrýsti honum upp að veggnum.
„Kældu tíkarsoninn niður,“ sagði hann, og sem
maðurinn braust um við vegginn, fölur sem nár, stillti hinn maðurinn
sér upp með hnén lítið eitt bogin, og vippaði sér síðan að honum með
hægri handar höggi sem reið af næstum niður við gólf og lenti síðan
á kjálkanum öðrum megin á náfölum manninum. Hann féll á kné og valt
síðan hægt fram fyrir sig með höfuðið í dálitlum blóðpolli.
Mennirnir tveir létu hann eiga sig þar og komu aftur að barnum.
„Drengur, þú kannt að gefa á hann,“ sagði annar.
„Þessi tíkarsonur kemur í bæinn og leggur alla
þénustuna sína inn hjá póstinum og hangir svo hér húkkandi drykki á
barnum,“ sagði hinn. „Þetta er í annað sinn sem ég kæli hann.“
„Þú kældir hann að þessu sinni.“
„Ég fann um leið og ég hitti hann að kjálkinn lét
undan rétt eins og marmarakúlupoki,“ sagði hinn glaður í bragði.
Maðurinn lá undir veggnum og enginn skipti sér neitt að honum.
„Heyrðu, gæfirðu mér svona á hann þá hefði það ekki
nein áhrif,“ sagði rauðhausinn.
„Haltu þér saman, snoppungi,“ sagði kælirinn. „Þú ert
búinn að fá gamla snörlið.“
„Nei, það er ég ekki.“
„Þið slagsmálahundarnir valdið manni ógleði,“ sagði
kælirinn. „Því ætti ég að vera að lemstra hendur mínar ykkar vegna?“
„Það er einmitt það sem þú mundir gera, lemstra
hendur þínar,“ sagði rauðhausinn. Og við Richard Gordon: „Heyrðu
kunningi, hvernig væri að fá sér annan?“
„Eru þetta ekki fyrirtaks drengir?“ sagði hávaxni
maðurinn. „Stríð er hreinsandi og göfgandi afl. Spurningin er hvort
einungis menn eins og við hérna séu til hermennsku fallnir eða hvort
mismunandi reynsla í þjónustunni hefur mótað okkur.“
„Ég veit ekki,“ sagði Richard Gordon.
„Ég skal veðja við þig að hér á þessum stað
fyrirfinnast ekki þrír menn sem hafa verið kallaðir til,“ sagði
hávaxni maðurinn. „Þetta er elítan. Sjálfur rjóminn. Það sem gerði
útslagið fyrir Wellington í orrustunni um Waterloo. Nú, Hoover
flæmdi okkur burt frá Anticosti og herra Roosvelt hefur látið fleyta
okkur hingað niður eftir til að losna við okkur. Þeir hafa rekið
búðirnar með það fyrir augum að þær yrðu sóttarbæli en þessi
vesalings afstyrmi neita að drepast. Þeir létu sigla með nokkra af
okkur til Tortugas en það má kallast til heilsubótar núna. Þar fyrir
utan tókum við það ekki í mál. Svo að þeir máttu flytja okkur til
baka. Hver verður næsti leikur? Þeir verða að losa sig við okkur.
Skilur það, er það ekki?“
„Því þá?“
„Af því að við erum þeir örvona,“ sagði maðurinn.
„Þeir sem hafa engu að tapa. Við erum þeir sem hafa náð á hið
algjöra stig skepnuskaparins. Við erum lakara en það sem hinn eini
sanni Spartakus hafði úr að moða. En það er þess virði að reyna að
gera eitthvað úr því af því að við höfum verið settir á slíka
vonarvöl að eina huggunin er sopinn og hinn eini heiður að kunna að
taka því. En við erum ekki allir þannig. Þeir eru til á meðal okkar
sem hyggjast breyta hlutunum.“
„Eru margir kommúnistar í búðunum?“
„Aðeins um það bil fjörtíu,“ sagði hávaxni maðurinn.
„Af tveimur þúsundum. Það krefst aga og sjálfsafneitunar að vera
kommúnisti; bytta getur ekki verið kommúnisti.“
„Hlustaðu ekki á hann,“ sagði uppgjafahermaðurinn
rauðhöfðaði. „Hann er bara bannsettur róttækur.“
„Heyrðu,“ sagði hinn uppgjafahermaðurinn sem var að
drekka bjór með Richard Gordon, „ég skal segja þér hvernig það er í
sjóhernum. Skal segja þér það, árans róttæklingurinn þinn.“
„Hlustaðu ekki á hann,“ sagði rauðhausinn. „Þegar
flotinn er í New York og maður fer í land og upp undir Árbakkabrú þá
koma gamlir síðskeggjaðir fírar þangað niður og maður getur migið í
skeggið á þeim fyrir dal. Hvernig lýst þér á það?“
„Ég býð þér upp á drykk,“ sagði hávaxni maðurinn, „og
þú gleymir honum þessum. Ég kæri mig ekki um að heyra hann þennan.“
„Ég gleymi ekki neinu,“ sagði rauðhausinn. „Hvað
gengur að þér, kunningi?“
„Er þetta satt með skeggið?“ spurði Richard Gordon.
Honum var dálítið óglatt.
„Sver til Guðs og hennar móður minnar,“ sagði
rauðhausinn. „Skollinn hafi það, þetta er ekki neitt.“
Innar á barnum var uppgjafahermaður að rífast við
Fredda um borgun fyrir drykk.
„Það var þetta sem þú fékkst,“ sagði Freddi.
Richard Gordon virti fyrir sér andlit
uppgjafahermannsins. Hann var mjög drukkinn, augun blóðhlaupin og
var að leita uppi vandræði.
„Þú ert bannsettur lygari,“ sagði hann við Fredda.
„Áttatíu og fimm sent,“ sagði Freddi við hann.
„Taktu nú eftir,“ sagði uppgjafahermaðurinn
rauðhöfðaði.
Freddi lagði hendurnar á barborðið. Hann fylgdist með
uppgjafahermanninum.
„Þú ert bannsettur lygari,“ sagði uppgjafahermaðurinn
og greip um ölkollu í því augnamiði að kasta henni. Sem hönd hans
luktist um kolluna þaut hægri höndin á Fredda í boga yfir barinn og
stór saltbaukur, umvafinn glasaþurrku, mélaðist við höfuðskelina á
uppgjafahermanninum.
„Ekki hreinlega gert?“ sagði uppgjafahermaðurinn
rauðhöfðaði. „Ekki snoturt?“
„Ættir að sjá sjá til hans bora í þá með þessari
afsöguðu billjarðrenglu,“ sagði hinn.
Tveir uppgjafahermenn sem næst stóðu þar sem
saltbauksmaðurinn hafði hnigið niður litu reiðilega á Fredda. „Hver
er hugmyndin að kæla hann svona?“
„Takið það rólega,“ sagði Freddi. „Hann er á reikning
hússins þessi. Heyrðu, Wallace,“ sagði hann. „Settu þennan náunga
yfir að veggnum.“
„Ekki snoturt?“ spurði uppgjafahermaðurinn
rauðhöfðaði Richard Gordon. „Ekki hreinlega gert?“
Ungur, samanrekinn náungi dró saltbauksmanninn út úr
þrönginni. Hann togaði hann á fætur og maðurinn leit á hann
tómlátlega. „Komdu þér út,“ sagði hann við hann. „Fáðu þér dálítið
frískt loft.“
Undir veggnum handan við sat maðurinn sem hafði verið
kældur niður með höfuðið milli handa sinna. Ungi samanrekni maðurinn
fór yfir til hans.
„Komdu þú þér líka út,“ sagði hann við hann. „Þú
uppskerð ekkert annað en vandræði hér.“
„Kjálkinn á mér er brotinn,“ sagði sá kældi
þykkjuþungur. Blóð lagði út um munnvikin niður hökuna.
„Þakkaðu fyrir að vera ekki drepinn, annað eins
kjaftshögg og hann gaf þér,“ sagði sá ungi og samanrekni. „Komdu þér
nú út.“
„Kjálkinn á mér er brotinn,“ sagði hinn dauflega.
„Þeir brutu á mér kjálkann.“
„Vissara fyrir þig að koma þér út,“ sagði ungi
maðurinn. „Hér uppskerð þú ekkert annað en vandræði.“
Hann hjálpaði kjálkabrotna manninum á fætur og hann
skjögraði völtum fótum út á götu.
„Ég hef séð tylft liggjandi þarna undir veggnum á
fjörugu kvöldi,“ sagði uppgjafahermaðurinn rauðhöfðaði. „Einn
morguninn sá ég þennan stóra skrattakoll þarna ryðja hérna út með
vatnsfötu. Sá ég þig ekki ryðja hérna út með vatnsfötu?“ spurði hann
stóra negrann, barþjóninn.
„Jú, herra minn,“ sagði barþjónninn. „Oft og mörgum
sinnum. Jú, herra. En þú aldrei neitt séð mig slást við neina.“
„Sagði ég þér ekki?“ sagði rauðhausinn. „Með
vatnsfötu.“
„Lítur út fyrir að verði ansi fjörugt í kvöld,“ sagði
hinn uppgjafahermaðurinn, og við Richard Gordon: „Hvað segirðu,
kunningi? Allt í fína að við fáum annan til?“
Richard Gordon fann að hann var að verða drukkinn.
Andlit hans í speglinum handan við barinn var farið að orka framandi
á hann.
„Hvað heitirðu?“ spurði hann hávaxna kommúnistann.
„Jacks,“ sagði sá hávaxni. „Nelson Jacks.“
„Hvar varstu áður en þú komst hingað?“
„O, hér og þar,“ sagði maðurinn. „Mexíkó, Kúbu,
Suður-Ameríku, hér og þar.“
„Ég öfunda þig,“ sagði Richard Gordon.
„Því þá að öfunda mig? Því ferðu ekki að vinna?“
„Ég hef skrifað þrjár bækur,“ sagði Richard Gordon.
„Ég er núna að skrifa eina um Gastoníu.“
„Ágætt,“ sagði hávaxni maðurinn. „Fyrirtak. Hvað
sagðistu heita?“
„Richard Gordon.“
„Ó,“ sagði hávaxni maðurinn.
„Hvað áttu við með „Ó“?“
„Ekkert,“ sagði hávaxni maðurinn.
„Hefurðu nokkurn tímann lesið bækurnar?“ spurði
Richard Gordon.
„Jú.“
„Líkuðu þér þær ekki?“
„Nei,“ sagði hávaxni maðurinn.
„Því þá ekki?“
„Kann ekki við að segja það.“
„Láttu það koma.“
„Mér þóttu þær skítlegar,“ sagði hávaxni maðurinn og
sneri burt.
„Hugsa að þetta sé kvöldið mitt,“ sagði Richard
Gordon. „Fjöruga kvöldið mitt. Hvað sagðistu vilja fá?“ spurði hann
uppgjafahermanninn rauðhöfðaða. „Ég á eftir tvo dali.“
„Einn bjór,“ sagði rauðhausinn. „Heyrðu, þú ert minn
vin. Ég hugsa að bækurnar þinar séu fyrirtak. Skollinn hirði þetta
róttæka afstyrmi.“
„Þú ert ekki með bók á þér?“ spurði hinn
uppgjafahermaðurinn. „Mig mundi langa að lesa eina, kunningi.
Hefurðu nokkurn tímann skrifað í Sögur úr vestrinu eða í
Stríðsásana? Ég gæti lesið Stríðsásana upp á hvern einasta dag.“
„Hver er hann þessi hávaxni fugl?“ spurði Richard
Gordon.
„Skal segja þér, þetta er bara róttæklingsafstyrmi,“
sagði uppgjafahermaðurinn, sá sami. „Búðirnar eru fullar af þessu.
Við mundum reka þá burtu, en ég skal segja þér, oftast nær geta
fæstir fírarnir ekki munað nokkurn skapaðan hlut.“
„Geta ekki munað hvað?“ spurði rauðhausinn.
„Geta ekki munað nokkurn skapaðan hlut,“ sagði hinn.
„Sjáðu mig,“ sagði rauðhausinn.
„Já,“ sagði Richard Gordon.
„Gætirðu ímyndað þér að ég ætti bestu litlu vífuna í
heimi?“
„Því þá ekki?“
„Jæja, það vill svo til að svo er,“ sagði
rauðhausinn. „Og ég er eins og sjáaldur auga hennar. Hún er eins og
ambátt mín. „Gefðu mér annan bolla af kaffi,“ segi ég við hana.
„Allt í fína, páp,“ segir hún. Og hún færir mér hann. Allt er eftir
því. Hún hefur flutt sig með mér. Kenjarnar í mér, eru lögmálið
hennar.“
„En hvar eiginlega heldur hún sig?“ spurði hinn
uppgjafahermaðurinn.
„Það er nú það,“ sagði rauðhausinn. „Það er nú það,
kunningi. Hvar heldur hún sig?“
„Hann hefur ekki glóru um hvar hún er.“
„Ekki bara það,“ sagði rauðhausinn. „Ég hef ekki
glóru um hvar ég sá hana síðast.“
„Hann hefur ekki einu sinni glóru um í hvaða landi
hún er.“
„En heyrðu, vinur,“ sagði rauðhausinn. „Hvar sem hún
er, þá er þessi vífa litla trú mér.“
„Það er heilagur sannleikur,“ sagði hinn
uppgjafahermaðurinn. „Þú mátt hengja þig upp á það.“
„Það hvarflar stundum að mér,“ sagði rauðhausinn, „að
hún gæti kannski verið Ginger Rogers og sé komin í bíómyndirnar.“
„Því ekki það?“ sagði hinn.
„En síðan, þá bara sé ég hana þar sem hún bíður mín
róleg þar sem ég bý.“
„Haldandi logandi í arninum.“ sagði hinn.
„Einmitt,“ sagði rauðhausinn. „Hún er besta litla
vífan í heiminum.“
„Heyrðu,“ sagði hinn. „mamma gamla er líka allt í
fína.“
„Víst er það.“
„Hún er dauð,“ sagði hinn uppgjafahermaðurinn. „Tölum
ekki um hana.“
„Ertu ekki giftur, kunningi?“ spurði
uppgjafahermaðurinn rauðhöfðaði Richard Gordon.
„Vissulega,“ sagði hann. Innar á barnum, um það bil
fjórum mönnum fjær, gat hann greint rautt andlitið, blá augun og
jarpleitt, bjórperlað yfirvararskeggið á MacWalsey prófessor.
MacWalsey prófessor horfði beint fram fyrir sig og sem Richard
Gordon var að virða hann fyrir sér lauk hann úr bjórkollunni sinni
og hreinsaði froðuna af yfirskegginu með með því að teygja upp neðri
vörina. Richard Gordon veitti því athygli hve skærblá augu hans
voru.
Þegar Richard Gordon virti hann fyrir sér fann hann
til ónota fyrir brjóstinu. Og hann vissi nú fyrsta sinni hvernig
manni líður við að horfa á þann sem kona manns ætlar að yfirgefa
mann fyrir.
„Hvað er að, kunningi?“ spurði uppgjafahermaðurinn
rauðhöfðaði.
„Ekki neitt.“
„Þér líður ekki vel, þér líður greinilega illa.“
„Nei,“ sagði Richard Gordon.
„Mætti halda að þú hafir séð draug eftir svipnum á
þér að dæma.“
„Sérðu þennan náunga þarna fyrir innan með
yfirskeggið?“ spurði Richard Gordon.
„Þennan?“
„Já.“
„Hvað með hann?“ spurði hinn uppgjafahermaðurinn.
„Ekki neitt,“ sagði Richard Gordon. „Fari það í
kolað. Ekki neitt.“
„Angrar hann þig? Við getum kælt hann. Við getum sýnt
honum hvar Davíð keypti ölið og þú sett í hann stígvélin.“
„Nei,“ sagði Richard Gordon. „Það væri ekki til
neinna bóta.“
„Við tökum hann þegar hann fer út,“ sagði rauðhöfðaði
uppgjafahermaðurinn. „Ég kann ekki við svipinn á honum.
Tíkarsonurinn minnir mig á hrúðurkarla.“
„Ég hata hann,“ sagði Richard Gordon. „Hann er búinn
að eyðileggja líf mitt.“
„Við látum hann vinna fyrir kaupinu sínu,“ sagði hinn
uppgjafahermaðurinn. „Þessi gula rotta. Heyrðu, Rauður, náðu þér í
tvær flöskur. Við berjum hann í klessu. Heyrðu, hvenær gerði hann
þetta, kunningi? Allt í fína að við fáum einn til?“
„Við eigum eftir dal og sjötíu sent,“ sagði Richard
Gordon.
„Við ættum þá kannski heldur að fá okkur hálfan
kvartara,“ sagði rauðhöfðaði uppgjafahermaðurinn. „Ég er kominn með
vatn í munninn.“
„Nei,“ sagði hinn. „Þessi bjór nægir þér. Fínn
dökkur. Bjórinn má annars eiga sig. Förum og sýnum þessum fíra í tvo
heimana og fáum okkur svo meiri bjór þegar við komum til baka.“
„Nei, látið hann eiga sig.“
„Nei, kunningi. Það gerum við ekki. Þú sagðir að hann
væri búinn að eyðileggja vífuna þína.“
„Líf mitt, ekki vífuna mína.“
„Jesús minn! Innilega að fyrirgefa. Afar leitt,
kunningi.“
„Hann varð gjaldþrota og rændi bankann,“ sagði hinn
uppgjafahermaðurinn. „Skal veðja að það hefur verið sett fé til
höfuðs honum. Það veit Guð, ég sá mynd af honum á pósthúsinu í dag.“
„Hvað varst þú að gera á pósthúsið?“ spurði hinn
tortrygginn.
„Eins og ég geti ekki fengið bréf?“
„Hvað hefur maður að gera með að fá bréf búandi í
búðum?“
„Heldurðu að ég hafi verið að leggja inn hjá
póstinum?“
„Hvað varstu að gera í pósthúsinu?“
„Átti bara leið hjá?“
„Hafðu þetta,“ sagði vinurinn og réðst að honum svo
sem þröngin leyfði.
„Þar fljúga þeir saman stallbræðurnir,“ sagði
einhver. Með hnefana á lofti, stangandi og takandi hvor annan tökum,
var þeim tveimur bolað burt út um dyrnar.
„Þeir geta flogist á úti á gangstétt,“ sagði ungi,
herðabreiði maðurinn. „Þessi afstyrmi fljúgast á þrisvar, fjórum
sinnum á kvöldi.“
„Þeir hæfa hvor öðrum, slagsmálahundarnir,“ sagði
annar uppgjafahermaður. „Rauður gat slegist hér í eina tíð en hann
er búinn að fá gamla snörlið.“
„Þeir eru það báðir.“
„Rauður fékk það í slag við náunga í hringnum,“ sagði
einn uppgjafahermannanna, lítill stubbur. „Þessi náungi var búinn að
fá gamla snörlið og var allur genginn sundur um herðarnar og bakið.
Hvert sinn sem þeir lentu í klemmu nuddaði hann öxlinni á sér undir
nef á Rauð eða í smettið á honum.“
„O, þvættingur. Af hverju ætti hann að hafa haldið
höfðinu þannig?“
„Það var þannig sem Rauður bar höfuðið í návígi.
Niður, eins og svona. Og þessi náungi var bara að velgja honum undir
uggum.“
„O, þvættingur. Þetta er eins og hvert annað bull.
Það hefur aldrei neinn nokkru sinni fengið gamla snörlið frá neinum
í slag.“
„Það er það sem þú heldur. Hlustaðu á. Rauður var
einn sá alþrifalegasti piltur sem hugsast gat. Ég þekkti hann. Hann
var í minni sveit. Hann var líka eilítið góður í slag. Ég meina
góður. Hann var líka giftur, það var snotrasta vífa. Ég meina
snotur. Og þessi Benny Sampson gaf honum gamla snörlið, sem ég er
lifandi.“
„Bíddu hægur,“ sagði annar uppgjafahermaður. „Hvernig
fékk Poochy það?“
„Hann fékk það í Sjanghæ.“
„Hvar fékkst þú þitt?“
„Ég er ekki með það.“
„Hvar fékk Suds það?“
„Frá stelpu í Brest, á leið heim.“
„Þetta er það eina sem þið fírarnir getið talað um.
Gamla snörlið. Hvaða máli eins og það skipti gamla snörlið?“
„Ekki neinu, ekki eins og nú er komið á fyrir okkur,“
sagði einn uppgjafahermannanna. „Manni líður alveg eins vel með
það.“
„Poochy líður betur. Hann veit ekki glóru hvar hann
er.“
„Hvað er gamla snörlið?“ spurði MacWalsey prófessor
þann sem sat næstur honum á barnum. Maðurinn sagði honum það.
„Þætti gaman að vita af hverju það er dregið,“ sagði
MacWalsey prófessor.
„Ég veit það ekki,“ sagði maðurinn. Ég hef aldrei
heyrt það kallað annað en gamla snörlið síðan ég var fyrst skráður.
Sumir kalla það snörl. En yfirleitt kalla þeir það gamla snörlið.“
„Mig mundi langa að vita það,“ sagði MacWalsey
prófessor. „Flest þessi gömlu nöfn eru af gamalli enskri rót.“
„Af hverju er það kallað gamla snörlið?“ spurði
uppgjafahermaðurinn næst prófessornum einn félaga sinna.
„Ég veit það ekki.“
Enginn virtist vita það en allir nutu þeir
andrúmsloftsins sem skapaðist við þessa djúpheimspekilegu umræðu.
Richard Gordon var nú kominn næst við MacWalsey
prófessor við barinn. Þegar Rauður og Poochy höfðu farið að slást
hafði honum verið þrýst þangað inn fyrir og hann hafði ekki hamlað á
móti.
„Hæ,“ sagði MacWalsey prófessor við hann. „Viltu í
glas?“
„Ekki með þér,“ sagði Richard Gordon.
„Hugsa að það sé rétt hjá þér,“ sagði MacWalsey
prófessor. „Hefurðu nokkurn tímann upplifað annað eins?“
„Nei,“ sagði Richard Gordon.
„Afar sérkennilegt,“ sagði MacWalsey prófessor. „Þeir
gera mann forviða. Ég kem hingað alltaf á kvöldin.“
„Lendirðu aldrei í vandræðum?“
„Nei. Því ætti ég að gera það?“
„Þeir drekka og slást.“
„Ég virðist aldrei lenda í neinum vandræðum.“
„Tveir vinir mínir höfðu hug á að sýna þér í tvo
heimana núna rétt áðan.“
„Jæja.“
„Vildi að ég hefði lofað þeim það.“
„Hugsa að það hefði ekki breytt miklu,“ sagði
MacWalsey prófessor með þeim sérkennilega talsmáta sem honum var
tamur. „Ég get farið ef nærvera mín er þér til skapraunar.“
„Nei,“ sagði Richard Gordon. „Á vissan hátt kann ég
nærveru þinni ekki illa.“
„Jæja,“ sagði MacWalsey prófessor.
„Hefurðu nokkurn tímann verið kvæntur?“ spurði
Richard Gordon.
„Jú.“
„Hvað kom upp á?“
„Konan mín dó í inflúensufaraldrinum 1918.“
„Af hverju viltu kvænast aftur núna?“
„Hugsa að ég sé betur til þess fallinn núna. Hugsa að
ég yrði líka betri eiginmaður núna.“
„Svo að þú húkkaðir konuna mína.“
„Já,“ sagði MacWalsey prófessor.
„Bannsettur,“ sagði Richard Gordon og sló hann í
andlitið.
Einhver greip um handlegginn á honum. Hann sleit sig
lausan og einhver sló hann bylmingshöggi bak við eyrað. Hann gat séð
MacWalsey prófessor fyrir framan sig þar sem hann var enn við
barinn, rjóður í andliti, blikkandi augunum. Hann var að teygja sig
eftir öðrum bjór í staðinn fyrir þann sem Gordon hafði látið fara
til spillis, og Richard Gordon dró að sér handlegginn til að slá
aftur til hans. Um leið og hann gerði það splundraðist eitthvað enn
á ný bak við eyrað á honum og ljósin lýstu öll upp og spunnu hringi
fyrir augum hans og dóu svo út.
Því næst stóð hann í innganginum á stað Fredda. Hann
var ringlaður í höfðinu og þéttskipaður salurinn flökti og snerist
hægt fyrir sjónum hans, og honum var illt í maganum. Hann sá að
athygli mannfjöldans beindist að honum. Ungi, herðabreiði maðurinn
stóð við hliðina á honum. „Heyrðu,“ var hann að segja, „þú hefur
engan hug á að valda neinum vandræðum hér inni. Það er nóg slegist
þar sem þessar byttur eru.“
„Hver sló mig?“ spurði Richard Gordon.
„Ég sló þig,“ sagði sá ungi og herðabreiði. „Þessi
náungi er fastur viðskiptavinur hér. Þú vilt hafa hægt um þig. Þú
hefur engan hug á að fara að slást hérna.“
Standandi völtum fótum sá Richard Gordon hvar
MacWalsey prófessor kom í átt til hans út úr þrönginni við barinn.
„Mér þykir þetta leitt,“ sagði hann. „Það var ekki minn vilji að
neinn færi að kýla þig. Ég áfellist þig ekki þó að þér sé svona
innanbrjósts.“
„Bannsettur sértu,“ sagði Richard Gordon og tók í átt
til hans. Það var það síðasta sem hann mundi því að sá ungi og
herðabreiði setti sig í veg fyrir hann, færði sig lítið eitt í
herðarnar og stífði hann af á nýjan leik, og hann féll við, og að
þessu sinni á steingólfið beint á andlitið. Sá ungi og herðabreiði
sneri sér að MacWalsey prófessor. „Þetta er allt í lagi, dokt,“
sagði hann stimamjúkur. „Hann angrar þig ekki núna. Hvað gengur
eiginlega að honum?“
„Ég verð að koma honum heim,“ sagði MacWalsey
prófessor. „Verður allt í lagi með hann?“
„Vertu viss.“
„Aðstoðaðu mig við að koma honum inn í leigubíl,“
sagði MacWalsey prófessor. Þeir báru Richard Gordon út á milli sín
og settu hann með hjálp bílstjórans inn í gamla T-módel leigubílinn.
„Þú ert viss um að það verði allt í lagi með hann?“
spurði MacWalsey prófessor.
„Einungis togar vel í eyrun á honum þegar þú vilt
koma honum til. Helltu yfir hann dálitlu af vatni. Gættu að því að
hann vilji ekki fara að slást aftur þegar hann kemur til. Gefðu
honum ekki færi á þér, dokt.“
„Nei,“ sagði MacWalsey prófessor.
Richard Gordon lá með höfuðið út af í keng aftur í
leigubílnum og dró andann höfuglega og svo korraði í honum.
MacWalsey prófessor setti handlegginn undir höfuð honum og hélt
undir það svo að það slægist ekki við sætið.
„Hvert förum við?“ spurði leigubílstjórinn.
„Yfir í hinn enda bæjarins,“ sagði MacWalsey
prófessor. „Fram hjá skemmtigarðinum. Niður götuna sem liggur þaðan
sem þeir selja marlaxinn.“
„Það er Klettagata,“ sagði bílstjórinn.
„Já,“ sagði MacWalsey prófessor.
Þegar þeir komu á móts við fyrstu kaffisöluna upp í
götunni sagði MacWalsey prófessor bílstjóranum að stansa. Hann
hugðist fara inn og verða sér úti um sígarettur. Hann lagði höfuðið
á Richard Gordon varlega niður í sætið og fór inn í kaffisöluna.
Þegar hann kom út og ætlaði að setjast inn í leigubílinn var Richard
Gordon á burt.
„Hvert fór hann?“ spurði hann bílstjórann.
„Þetta er hann þarna uppi í götunni,“ sagði
bílstjórinn.
„Farðu upp að honum.“
Þegar leigubíllinn var kominn á móts við hann fór
MacWalsey prófessor út og gekk upp að Richard Gordon sem skjögraði
eftir gangstéttinni.
„Komdu nú, Gordon,“ sagði hann. „Við ætlum heim.“
„Við?“ sagði hann, slagandi.
„Ég vil að þú farir heim í þessum leigubíl.“
„Farðu fjandans til.“
„Ég vildi að þú mundir vilja koma,“ sagði MacWalsey
prófessor. „Ég vil að að þú komist heim heilu og höldnu.“
„Hvar er liðið þitt?“ sagði Richard Gordon.
„Hvaða lið?“
„Þetta lið þitt sem barði mig til óbóta.“
„Það var útkastarinn. Ég vissi ekki að hann ætlaði
sér að slá þig.“
„Þú lýgur,“ sagði Richard Gordon. Hann réðst að
rauðbirkna manninum fyrir framan hann og missti hans. Hann féll fram
á kné sér og reisti sig hægt upp. Hnéin á honum voru rifin til blóðs
eftir gangstéttina en það vissi hann ekki.
„Komdu og berstu,“ sagði hann hálfbrostinni röddu.
„Ég berst ekki,“ sagði MacWalsey prófessor. „Ef þú
vilt stíga inn í leigubílinn skal ég fara.“
„Farðu fjandans til.“ sagði Richard Gordon og gekk af
stað niður götuna.
„Láttu hann fara,“ sagði leigubílstjórinn. „Það er
allt í lagi með hann núna.“
„Heldurðu að verði í lagi með hann?“
„Fjandinn hafi það,“ sagði leigubílstjórinn. „Hann er
óaðfinnanlegur.“
„Ég hef áhyggjur af honum,“ sagði MacWalsey
prófessor.
„Þú færð hann ekki inn í bílinn án þess að slást við
hann,“ sagði leigubílstjórinn. „Láttu hann fara. Hann er í lagi. Er
hann bróðir þinn?“
„Á sinn hátt,“ sagði MacWalsey prófessor.
Hann horfði á Richard Gordon skjögra niður götuna
þangað til hann var úr augsýn, hulinn skuggunum af stórum trjánum
sem hneigðu lim sitt til jarðar eins og til að skjóta þar rótum. Það
var síst skemmtilegt sem hann var að hugsa um sem hann horfði á
hann. Þetta er höfuðsynd, hugsaði hann, dauðasynd, og mikil grimmd,
og þó að trú manns heimili ef til vill tæknilega séð hina
óumflýjanlegu niðurstöðu, hef ég ekkert mér til málsbóta. Á hinn
bóginn þá getur læknir ekki hætt við uppskurð í miðjum klíðum af
ótta við að hann valdi sjúklingnum sársauka. En af hverju verða
allir uppskurðir í lífinu að gerast án deyfingar? Ef ég hefði verið
betri maður hefði ég lofað honum að berja mig til óbóta. Það hefði
verið betra fyrir hann. Vesalings kjánann. Vesalings heimilislausan
kjánann. Ég átti að vera áfram með honum, en ég veit að það væri of
mikið á hann lagt. Ég skammast mín og hef óbeit á sjálfum mér og hef
andstyggð á því sem ég hef gert. Allt gæti líka átt eftir að snúast
til verri vegar. En ég má ekki hugsa um það. Núna ætla ég að hverfa
á vit deyfingarinnar sem ég hef notað í sautján ár og mun ekki þurfa
á að halda mikið lengur. Þó að trúlega sé það löstur sem ég nú
einungis afsaka mig með. Þó að minnsta kosti löstur sem mér hæfir.
En það vildi ég óska að ég gæti hjálpað þessum vesalings manni sem
ég veit að ég geri rangt til.
„Aktu mér til baka til Fredda,“ sagði hann.
15. kafli
Strandgæslubáturinn var á leið niður úfið sundið milli rifsins og
eyranna með Kræklingadrottninguna í eftirdragi. Báturinn valt í
öldurótinu sem hægur norðanvindurinn reisti mót flóðöldunni en
báturinn hvíti sem á eftir fylgdi fór ágætlega í drætti.
„Hún verður í lagi á meðan hann bætir ekki í
vindinn,“ sagði strandgæslukapteinninn. „Hún fer líka prýðisvel í
drætti. Hann smíðaði prýðisfleytur þessi Robbi. Gastu fengið
einhvern botn í þetta óráðstal hans?“
„Það var ekki heil brú í því,“ sagði stýrimaðurinn.
„Hann er ekki með sjálfum sér.“
„Ætli hann gefi ekki upp öndina, þá það,“ sagði
kapteinninn. „Skotinn svona í magann. Heldurðu að hann hafi drepið
þessa fjóra Kúbana?“
„Ekki gott að segja. Ég spurði hann en hann hafði
enga hugmynd um hvað ég var að segja.“
„Ættum við að fara og tala við hann aftur?“
„Lítum á hann,“ sagði stýrimaðurinn.
Þeir skildu 2. stýrimann eftir við stýrið,
siglandi eftir vitunum niður sundið, og fóru inn í káetu kapteinsins
að baki stýrishúsinu. Harrý Morgan lá þar á járngrindarbekknum. Hann
var með augun aftur en lauk þeim upp þegar kapteinninn snerti
breiðar axlir hans.
„Hvernig líður þér, Harrý?“ spurði kapteinninn hann.
Harrý horfði á hann án þess að segja neitt.
„Er ekki eitthvað sem við getum fært þér, drengur
minn?“ spurði kapteinninn hann.
Harrý Morgan horfði á hann.
„Hann heyrir ekki til þín,“ sagði stýrimaðurinn.
„Harrý,“ sagði kapteinninn, „er ekki eitthvað sem þig
vanhagar um, drengur minn?“
Hann bleytti handklæði í vatnskönnu sem var í
jafnvægisstandi við hliðina á bekknum og vætti sprungnar varirnar á
Harrý Morgan. Þær voru þurrar og svartar á að líta. Sem Harrý Morgan
horfði á hann tók hann að tala. „Maður,“ sagði hann.
„Vissulega,“ sagði kapteinninn. „Haltu áfram.“
„Maður,“ sagði Harrý Morgan, afar hægt, „hefur ekki
neitt hefur ekki neina getur alls ekki er engin leið út.“ Hann
þagnaði. Hann hafði talað án þess að nokkurra svipbrigða gætti á
andliti hans.
„Haltu áfram, Harrý,“ sagði kapteinninn. „Segðu okkur
frá hver gerði það. Hvernig gerðist það, drengur minn?“
„Maður,“ sagði Harrý, nú lítandi til hans þröngu
augnaráði sínu, umgirtu kjálkabreiðu andlitinu, reynandi að gera sig
honum skiljanlegan.
„Fjórir menn,“ sagði kapteinninn hjálpsamlega. Hann
vætti aftur varir hans og vatt nú handklæðið svo að draup úr því
niður á milli þeirra.
„Einn maður,“ leiðrétti Harrý hann; þagnaði síðan.
„Allt í lagi. Einn maður,“ sagði kapteinninn.
„Einn maður,“ endurtók Harrý afar hægt, afar holum
hljómi, myndandi orðin þurrum gómi. „Nú eins og allt er eins og allt
fer sama hvernig neitt.“
Kapteinninn leit á stýrimanninn og hristi höfuðið.
„Hver gerði það, Harrý?“ spurði stýrimaðurinn.
Harrý leit á hann.
„Ekki gera sig að fífli,“ sagði hann. Kapteinninn og
stýrimaðurinn lutu yfir hann. Nú var það að koma. „Eins og að fara
fram úr bílum á blindhæðum. Á þessum vegi á Kúbu. Hvaða vegi sem er.
Hvar sem er. Bara svona. Eins og allt er meina ég. Eins og allt
hefur farið. Um tíma já vissulega allt i lagi. Kannski fyrir heppni.
Einn maður.“ Hann þagnaði. Kapteinninn leit aftur á stýrimanninn og
hristi höfuðið. Harrý Morgan leit beint á hann. Kapteinninn vætti
aftur varir Harrýs. Blóð varð eftir á handklæðinu.
„Einn maður,“ sagði Harrý Morgan, með augun á þeim
báðum. „Maður einsamall á enga. Enginn maður einsamall núna.“ Hann
þagnaði. „Sama hvernig maður einsamall maður á engra andskotans
kosta enga völ.“
Hann lagði aftur augun. Það hafði tekið hann langan
tíma að koma orðunum að því og hafði kostað hann alla ævina að
skilja það.
Þarna lá hann með augun opin á ný.
„Komdu,“ sagði kapteinninn við stýrimanninn. „Ertu
viss um að þig vanhagi ekki um neitt, Harrý?“
Harrý Morgan horfði á hann en hann svaraði ekki. Hann
hafði sagt þeim frá; en þeir höfðu ekki hlustað.
„Við komum aftur,“ sagði kapteinninn. „Taktu það
rólega, drengur minn.“
Harrý Morgan horfði á þá fara út úr káetunni.
Frammi í stýrishúsinu sagði stýrimaðurinn, sem hann
horfði á húmið leggjast að og Sombrero vitann taka að varpa ljósi
sínu út yfir sæinn: „Það fæst ekkert upp úr honum nema endaleysa með
þessu móti.“
„Vesalingurinn,“ sagði kapteinninn. „Við verðum inni
senn hvað líður. Verðum komnir með hann inn upp úr miðnætti. Svo
fremi við þurfum ekki að slá af út af toginu.“
„Heldurðu að hann lifi?“
„Nei,“ sagði kapteinninn. „En það er aldrei að vita.“
16. kafli
Það var múgur og margmenni á dimmri götunni fyrir utan lokað
járnhliðið að gömlu kafbátahöfninni sem nú hafði verið gerð að höfn
fyrir lystisnekkjur. Kúbanski vaktmaðurinn hafði fyrirskipanir um að
hleypa engum inn, og mannsöfnuðurinn þrýsti á girðinguna til að geta
séð inn á milli járnrimlanna inn á skuggsýnt svæðið sem lýsti upp
meðfram hafnarbakkanum af ljósunum á snekkjunum sem lágu bundnar við
bryggjustúfana. Mannsöfnuðurinn var þögull á þann hátt sem einungis
mannsöfnuður frá Key-Vest getur verið. Snekkjukarlarnir olnboguðu
sig gegnum þröngina að hliðinu hjá vaktmanninum.
„Hei. Þið ekki geta fara inn,“ sagði vaktmaðurinn.
„Hver skollinn. Við erum af snekkju hérna.“
„Ekki neinum ætlað fara inn,“ sagði vaktmaðurinn.
„Fara frá.“
„Ekki þennan kjánaskap,“ sagði annar snekkjukarlanna
og ýtti honum til hliðar til að komast upp götuna að dokkinni.
Mannmergðin var að baki þeirra fyrir utan hliðið, þar
sem smávaxinn vaktmaðurinn stóð kvíðafullur eins og illa gerður
hlutur undir húfunni sinni, með sitt síða yfirvararskegg og fas hins
subbulegan myndugleika, óskandi sér þess að hann hefði lykil til að
læsa hinu stóra hliði, og sem þeir stikuðu glaðbeittir beint af
augum upp aflíðandi götuna, og lögðu hana að baki, beið hópur manna
á strandgæslubryggjunni. Þeir skiptu sér ekkert að þeim en héldu með
hafnarbakkanum, fram hjá bryggjunum þar sem aðrar skútur lágu, að
bryggju númer fimm, og út á bryggjuna þar sem flóðlýst
landgöngubrúin lá milli grófrar trébryggjunnar og tekkviðarþiljanna
á Exumu nýju II. Þeir fengu sér sæti inni í aðalkáetunni í stórum
leðurstólum við hliðina á löngu borði þar sem tímarit lágu á dreif,
og annar þeirra hringdi eftir brytanum.
„Skota og sóda,“ sagði hann. „Þú, Henrý?“
„Já,“ sagði Henrý Carpenter.
„Hvað gekk að þessum asnakjálka við hliðið?“
„Hef ekki hugmynd,“ sagði Henrý Carpenter.
Brytinn, í hvítum jakka sínum, kom með glösin tvö.
„Spilaðu þessar skífur sem ég tók fram eftir
miðdegisverðinn,“ sagði snekkjukarlinn, sem Wallace Johnston hét.
Ég er hræddur um að ég hafi sett þær til hliðar,
herra,“ sagði brytinn.
„Bannsettur sértu,“ sagði Wallace Johnston. „Spilaðu
þá nýja Bach albúmið.“
„Fyrirtak, herra“ sagði brytinn. Hann fór yfir að
plötuskápnum og tók út albúm og færði sig með það yfir að
grammófóninum. Hann byrjaði að spila „Sarabande“.
„Sástu Tomma Bradley í dag?“ spurði Henrý Carpenter.
„Ég sá hann þegar vélin lenti.“
„Ég þoli hann ekki,“ sagði Wallace. „Hvað þá heldur
þessa hóru konuna hans.“
„Mér líkar við Helène,“ sagði Henrý Carpenter. „Hún
hefur svo dáindis vel ofan af fyrir sér.“
„Nokkurn tímann reynt það?“
„Þó nú væri. Það er undursamlegt.“
„Ég gæti ekki títað hana sama hvað það kostaði,“
sagði Wallace Johnston. „Því þá í ósköpunum býr hún hér niður frá?“
„Þau eiga sér fallegt heimili.“
„Hreinn og snotur lítill snekkjupollur,“ sagði
Wallace Johnston. „Er það rétt að Tommi Bradley sé getulaus?“
„Það mundi ég ekki ætla. Maður heyrir það nú sagt um
alla. Hann er einfaldlega frjálslyndur.“
„Það er frábært að vera frjálslyndur. Hún er svo
sannarlega frjálslynd ef einhver er.“
„Hún er kvenmaður sem gaumur er gefandi að,“ sagði
Henrý Carpenter. „Þú mundir kunna við hana, Wallý.“
„Það mundi ég ekki gera,“ sagði Wallace. „Hún er
fulltrúi alls þess sem ég hef andstyggð á í eðli kvenna, og Tommi
Bradley ímynd alls þess sem ég hef andstyggð á í eðli karla.“
„Þú ert fjári harður í horn að taka í kvöld.“
„Þú ert aldrei harður í horn að taka af því að þig
skortir staðfestu,“ sagði Wallace Johnston. „Þú getur ekki gert upp
hug þinn. Þú veist ekki einu sinni hvar þú hefur sjálfan þig.“
„Sleppum mér,“ sagði Henrý Carpenter. Hann kveikti
sér í sígarettu.
„Því ætti ég að gera það?“
„Nú, þú mættir gera það þó ekki væri nema af því ég
fer með þér á þessari bölvuðu snekkju þinni, og minnsta kosti
helming tímans geri ég svo sem þú vilt, og það forðar þér frá því að
þetta fólk, sem þekkir sjálft sig og þekkir þig, kúgi út úr þér fé
og hafi af þér eitt og annað.“
„Þú ert laglega fyrirkallaður,“ sagði Wallace
Johnston. „Þú veist að ég læt aldrei kúga út úr mé fé.“
„Nei, þú ert of þéttur fyrir. Í staðinn áttu þér vini
eins og mig.“
„Ég á mér enga aðra vini eins og þig.“
„Láttu vera að beita töfrum þínum,“ sagði Henrý. „Mér
er það ekki að skapi í kvöld. Haltu bara áfram og leiktu Bach og
atyrtu þjóninn þinn og drekktu einum um of og farðu í rúmið.“
„Hvað er hlaupið í þig?“ sagði hinn og reis á fætur.
„Því ertu að verða svona andskoti óskemmtilegur. Þú ert ekki sá
þungavigtarmaður, veist það.“
„Veit ég vel,“ sagði Henrý. „Ég mun verða ó svo
léttur í lund á morgun. En kvöldið í kvöld er miður gott kvöld.
Hefurðu aldrei tekið eftir neinum mun á kvöldum? Ég hugsa að sé
maður nógu ríkur þá sé munurinn enginn.“
„Þú talar eins og skólastelpa.“
„Góða nótt,“ sagði Henrý Carpenter. „Ég er hvorki
nein skólastelpa né skólastrákur. Ég ætla að fara í rúmið. Allt
verður svo fjári skemmtilegt í fyrramálið.“
„Hve miklu tapaðirðu? Er það þess vegna sem þú ert
svona hrelldur?“
„Ég tapaði þremur hundruðum.“
„Sagði ég ekki? Sagði þér að sú væri ástæðan.“
„Alltaf veist þú, er það ekki?“
„En sjáðu til. Þú tapaðir þremur hundruðum.“
„Ég hef tapað meira en það.“
„Hve miklu meira?“
„Gosapottinum,“ sagði Henrý Carpenter. „Gosapottinum
eins og hann leggur sig. Ég leik núna kerfi sem gefur ekki færi á að
maður vinni gosapott framar. Það vildi aðeins svo til í kvöld að ég
leiddi hugann að því. Yfirleitt geri ég það ekki. Ég ætla að koma
mér í rúmið núna svo að ég mun ekki verða þér til leiðinda.“
„Mér leiðist þú ekki. En vertu bara ekki með neinn
ruddaskap.“
„Ég er hræddur um að ég sé ruddafenginn og mér
leiðist þú. Góða nótt. Á morgun verður allt í þessu fína.“
„Þú ert árans ruddi.“
„Láttu þig hafa það eða láttu það vera,“ sagði Henrý.
„Ég hef verið að gera hvort tveggja alla ævi.“
„Góða nótt,“ sagði Wallace Johnston vongóðri röddu.
Henrý Carpenter svaraði ekki. Hann var að hlusta á
Bach.
„Þú ferð ekki í rúmið þannig fyrirkallaður,“ sagði
Wallace Johnston. „Því þá þetta hviklyndi?“
„Slepptu því.“
„Því þá? Ég hef séð það bráðna af þér.“
„Slepptu því.“
„Fáðu þér drykk og sýndu af þér kæti.“
„Mig langar ekki í drykk og drykkur mundi síst kæta
mig.“
„Jæja, farðu þá í rúmið.“
„Ég er að fara,“ sagði Henrý Carpenter.
Það var þannig sem það gekk fyrir sig í Exumu nýju
II, með tólf manna áhöfn sem Nils Larson skipherra fór fyrir, og um
borð voru Wallace Johnston, eigandinn, 38 ára gamall, með M.A. frá
Harvard, tónskáld, silkimyllur möluðu gullið, ógiftur, interdit de
séjour í París, velkunnur frá Algeirsborg til Biskra, og einn
gestur, Henrý Carpenter, 36 ára, M.A. Harvard, allur auðurinn nú tvö
hundruð á mánuði úr framfærslusjóði sem móðir hans hafði stofnað,
hafði fyrr á tíð verið fjögur hundruð og fimmtíu á mánuði þangað til
bankinn sem hafði stjórn Sjóðsins með höndum hafði skipt á einu góðu
veði fyrir annað gott veð, fyrir önnur síður góð veð, og að lokum
fyrir jafnvirði í skrifstofubyggingu sem bankinn hafði mátt sitja
uppi með og sem gaf alls ekkert af sér. Löngu áður en tekjur hans
skruppu svo saman hafði það verið haft á orði um Henrý Carpenter að
þó hann væri látinn falla úr 5500 feta hæð án fallhlífar, mundi hann
lenda örugglega með hnjákollana undir einhvers ríks manns borði. En
hann þótti skemmtilegur í góðum félagsskap og þótt það væri einungis
upp á síðkastið, og í litlum mæli, sem honum hefði liðið, eða hann
sýnt af sér hegðan, líkt og þetta kvöld, höfðu vinir hans fundið um
allnokkra hríð að hann var að brenna út. Hefði hann ekki þótt vera
að brenna út, fyrir þessa eðlislægu tilfinningu að eitthvað gengur
að einum í hópnum og heilbrigðu hvöt að snúa honum til betri vegar,
sé ekki möguleiki að tortíma honum, sem einkennir hina ríku; þá
hefði hann ekki verið knúinn til að þekkjast gestrisni Wallace
Johnstons. Raunin var sú að Wallace Johnston, með sín heldur
sérstæðu hugðarefni, var síðasta varnarvígi Henrýs Carpenters, og
hann varði stöðu sína betur en hann gerði sér ljóst með því að hann
lét svo hjartanlega í ljós hug sinn um lok vináttu þeirra; rustaleg
framkoma hans upp á síðkastið og grómlaus breyskja sprottin af
skorti hans á myndugleika tældi hinn og flækti í net hans, þó svo
hann, hefði hann verið á sama reki og Henrý Carpenter, hefði svo
auðveldlega mátt vera orðinn þreyttur á honum vegna stöðugrar
undanlátssemi við hann. Því var það að Henrý Carpenter frestaði
óhjákvæmilegu sjálfsmorði sínu um sem svaraði nokkrum vikum ef ekki
mánuðum.
Framfærslueyririnn sem gerði honum lífið ekki þess
virði að lifa því var hundrað og sjötíu dölum meiri á mánuði en
fiskimaðurinn Albert Tracy hafði haft til framfærslu fjölskyldu
sinni þegar dauða hans bar að þremur dögum áður.
Um borð í hinum snekkjunum sem lágu við
bryggjustúfana var annað fólk með önnur vandamál. Um borð í einni af
stærstu snekkjunum, svörtum, laglegum þrímöstrungi með barkareiða,
lá sextíu ára gamall kornkaupmaður andvaka af áhyggjum út af skeyti
sem hann hafði fengið frá skrifstofu sinni viðvíkjandi aðgerðum
rannsóknarmanna frá Ríkisskattstofunni. Að öllu jöfnu, á þessum tíma
kvölds, hefði hann bægt áhyggjum sínum á brott með geimboltaskota og
komist á það stig að hann fyndi sig ekki síður seigan og
áhyggjulausan af gjörðum sínum en hver annar gömlu bræðranna á
ströndinni sem hann átti vissulega margt sameiginlegt með að því er
skapgerð og breytni varðaði. En læknir hans hafði bannað honum að
bragða áfenga drykki í mánuð, í þrjá mánuði reyndar, það er að segja
þeir höfðu sagt að það mundi drepa hann á einu ári hætti hann ekki
neyslu alkóhóls í að minnsta kosti þrjá mánuði, svo að hann var að
hugsa um að láta það eiga sig í mánuð; og núna var hann með áhyggjur
út af skilaboðunum sem hann hafði fengið frá skattinum áður en hann
yfirgaf bæinn þar sem þess var krafist að hann gerði nákvæma grein
fyrir ferðum sínum og hvort hann hefði í hyggju að fara út úr
strandlögsögu Bandaríkjanna.
Hann lá núna í silkináttklæðum sínum uppi í breiðu
rúminu sínu, með tvo kodda undir höfðinu og með kveikt á
leslampanum, en hann gat ekki haft hugann við bókina sem hafði að
geyma lýsingu á ferð til Galapagos. Hann hafði aldrei tekið þær með
í rúmið í gamla daga. Hann hafði haft þær í hirslum sínum og farið í
þetta rúm á eftir. Þetta var hans einkaherbergi, ekki síður út af
fyrir sig en skrifstofa hans. Hann kærði sig aldrei um að fá konu
inn í herbergi sitt. Þarfnaðist hann konu fór hann til herbergis
hennar, og þegar hann var búinn var hann búinn, og nú sem hann var
búinn fyrir fullt og fast var hugur hans jafn kaldur og skýr sem
alltaf forðum, í gamla daga, sem höfðu þá verið eftirköst. Og núna
lá hann, án þess að neitt fengi sljóvgað á þægilegan hátt hugann,
mátti hafna allri þessari efnafræðilegu styrkingu sem hafði sefað
hug hans og vermt honum um hjartarætur í svo mörg ár, og reyndi að
ráða í hvað skatturinn vissi, hvað þeir hefðu fundið og hvað þeir
mundu tvinna saman, hvað þeir mundu álíta eðlilegt og hvað þeir
mundu líta á sem undanskot; og hann óttaðist þá ekki, en einungis
lagði fæð á þá og á valdið sem þeir mundu beita af svo mikilli
ósvífni að öll hans eigin harðneskjulega, smálega, seiga og langæra
ósvífni, hið eina sem hann hafði öðlast svo að varanlegt mátti heita
og hafði virkilegt gildi, mundi verða boruð út í gegn og, yrði hann
einhvern tímann fylltur geig, þá gerð að gjalti.
Hugsun hans var öll hlutstæð, snerist öll um
viðskipti, um sölur, um færslur, um fríðindi. Hann hugsaði í
hlutabréfum, sekkjum, þúsundum skeppa, í valkostum, í eignarhaldi í
fyrirtækjum, sjóðum og dótturfyrirtækjum, og sem hann hugleiddi það
vissi hann að þeir hefðu feiknin öll á hann, nóg til þess að hann
fengi ekki frið árum saman. Féllust þeir ekki á málamiðlun væri hann
illa staddur. Hann hefði ekki haft áhyggjur í gamla daga, en
bardagamaðurinn í honum var nú orðinn þreyttur, ásamt hinum hlutanum
af honum, og hann var núna einsamall í þessu öllu saman og hann lá á
stóru, breiðu, gömlu rúminu og gat hvorki lesið né sofið.
Kona hans hafði skilið við hann fyrir tíu árum eftir
tuttugu ára sjónarspil, og hann hafði aldrei saknað hennar né heldur
hafði hann nokkurn tímann elskað hana. Hann hafði hafist handa með
fjármunum hennar og hún hafði fætt honum tvo drengi, sem voru, eins
og móðir þeirra, fífl báðir tveir. Hann hafði annast hana vel þangað
til hagur hans hafði vænkast um sem svaraði tvöföldum heimanmund
hennar og gat þá leyft sér að virða hana að vettugi. Eftir að efni
hans höfðu náð þessu marki hafði hann aldrei látið veiklulega
höfuðverki hennar, kvartanir eða áform hennar hafa áhrif á sig. Hann
hafði látið það sem vind um eyru þjóta.
Hann hafði verið aðdáanlega vel af guði gerður fyrir
gróðavænlegt lífshlaup því hann hafði til að bera ríkulega kynorku
sem gerði honum kleift að spila djarft; heilbrigða skynsemi,
frábæran stærðfræðiheila, sívakandi en agaða efahyggju; efahyggju
sem var jafn næm fyrir yfirvofandi áföllum sem hún var nákvæmur
mælir á breytingar á þrýstingi andrúmsloftsins; og gott tímaskyn sem
hélt honum frá að reyna við það hæsta eða það lægsta. Þetta, ásamt
vöntun á siðgæði, hæfileika til að láta fólk falla hann sér í geð án
þess að hann nokkru sinni léti sér falla við það eða treysti því að
sama skapi, þó hann á sama tíma sannfærði það hlýlega og hjartanlega
um vináttu sína, sem var ekki ómerk vinátta, en vinátta sem snerist
svo um árangur þess og happasælni að sjálfkrafa gerði hún það að
vitorðsmönnum; og samviskuleysi jafnt sem skortur á samúð hafði
borið hann þangað á leið sem hann nú var staddur. Og nú var svo
komið að hann lá í röndóttum silkináttklæðum sem huldu hruma gamals
manns bringu, tútinn lítinn maga, nú ónothæft og ósamsvarandi stórt
tól hans sem hafði eitt sinn verið stolt hans, og stutta hvaplega
fótleggi; lá í rúminu og var um megn að sofna af því að lokum var
hann nagaður af samviskubiti.
Hann var með samviskubit yfir því að hafa endilega
þurft að vera svo kænn fyrir fimm árum. Hann hefði getað greitt
skattana undanbragðalaust, og hefði hann gert það hefði allt verið í
lagi núna. Svo að hann lá og hugsaði um það og að lokum sofnaði
hann; en af því að samviskan var einu sinni farin að naga hann og
bíta, þá vissi hann ekki að hann svæfi því að hugurinn héldi áfram
starfi sínu líkt og þegar hann vakti. Svo að hvíldin yrði engin og
fyrir mann á hans aldri þá tæki það samviskuna ekki svo langan tíma
að bíta sig fasta.
Hann var vanur að segja að einungis brjóstmylkingar
hefðu áhyggjur og hann mundi sífellt bægja þeim frá þangað til hann
gæti ekki sofnað. Hann kynni að halda þeim í skefjum þangað til hann
sofnaði, en þá gerði samviskan vart við sig og þar sem hann var
orðinn þetta gamall þá var eftirleikurinn auðveldur.
Hann mundi ekki þurfa að hafa áhyggjur af því hvað
hann hefði gert á hlut annars fólks, né hverju það hefði orðið fyrir
af hans völdum, né hver hefðu orðið örlög þess; hver hefðu flutt úr
húsum við Vatnsstrandargötu til að fara leigja úti í Austin, hverjar
nú dætur afmeyjaðra væru aðstoðarstúlkur tannlækna þegar þær hefðu
vinnu; hver dagaði uppi sem næturvörður sextíu og þriggja ára eftir
síðasta hornrekið; hver skaut sig eitt sinn árla morguns fyrir
morgunverð eða hvert barna hans kom að honum, eða hvernig hroðinn
var ásýndum; hver nú hjólaði í L-i til vinnu sinnar, þegar vinnu var
að hafa, frá Berwyn, að reyna að selja, fyrst skuldabréf; síðan
bíla; síðan nýjabrum og sérvarning hús-úr-húsi (við viljum ekki sjá
neina mangara, snáfaðu burt héðan, hurðinni skellt á hann), þangað
til hann brygði út af frá fallinu sem faðir hans hafði látið sig
hafa ofan af fertugustu og annarri hæð, án nokkurs fjaðrafoks eins
og þegar örn fellur, í eitt skref fram á við í þriðju lestarsporið
fram undan Aurora-Elgin lestinni, með úlpuvasana fulla af
óseljanlegum eggjaþeyturum og aldinsafalögurum. Lofið mér aðeins að
útskýra það, madame. Þér setjið það á hér, herðið að þessum litla
útbúnaði hér. Sjáið nú til. Nei, ég vil þetta ekki. Reynið eitt
stykki. Ég vil þetta ekki. Burt með þig.
Svo að hann fór burt út á gangstéttina sem lá meðfram
timburhúsunum, auðum görðunum með askviðinum baðandi út nöktum
greinum sínum, þar sem enginn kærði sig um eitt eða neitt, og hélt
sem leið lá niður að Aurora-Elgin brautinni.
Sumir tóku út fallið hátt ofan úr íbúðinni eða út um
skrifstofugluggann; sumir létu sig hafa það hæglátlega í rúmgóðum
bílskúr með vélina í gangi; sumir hefðbundið að þjóðarsið með Colt eða Smith og
Wesson; þessum vel gerðu tólum sem taka fyrir svefnleysi, svæfa
samviskuna, lækna krabba, forða frá gjaldþroti, og sprengja upp
útgönguleið úr óbærilegri aðstöðu fyrir þrýsting eins fingurs;
þessum undursamlegu amerísku áhöldum sem eru svo auðveld í meðförum,
sem virka svo nákvæmlega, sem svo vel eru löguð til að ljúka
ameríska draumnum þegar orðinn er að martröð, með þeim eina ágalla
að hroðinn verður eftir handa ættingjunum að þrífa upp.
Mennirnir sem hann braut niður fundu sér allar þessar
mismunandi útgönguleiðir en hann lét sér það í léttu rúmi liggja.
Einhver varð að tapa og einungis brjóstmylkingar höfðu áhyggjur.
Nei hann mundi ekki þurfa að leiða hugann að þeim né
að hliðarverkunum mikilla heilabrota. Maður sigrar, einhver tapar,
og einungis brjóstmylkingar hafa áhyggjur.
Það mundi vera honum nóg íhugunarefni hve mun betra
það hefði verið ef hann hefði ekki verið svo ansi kænn fyrir fimm
árum, og eftir skamma hríð, fyrir mann á hans aldri, mundi löngunin
eftir að fá breytt því sem verður ekki lengur breytt, opna
áhyggjunum leið svo að þær streymdu inn. Einungis brjóstmylkingar
hafa áhyggjur. En hann getur bægt áhyggjunum á brott með Skota og
sóda. Til fjandans með læknisráðin. Svo að hann hringir eftir einum
og brytinn birtist svefndrukkinn, og sem hann drekkur það, er nú
gróðabrallarinn ekki neinn brjóstmylkingur; nema gagnvart dauðanum.
Á meðan sefur glaðvær, seinlát, státin fjölskylda um
borð í næstu snekkju við hliðina á. Samviska föðurins er góð og hann
sefur vært á hliðinni, með hraðsiglara á liðugri ferð undan vindi
innrammaðan yfir höfðinu, með lesljósið á, bók hefur fallið niður
við hliðina á rúminu. Móðirin sefur vel og dreymir garðinn sinn. Hún
er fimmtug en er myndarleg, heilsteypt, velhaldin, aðlaðandi kona
sem hún sefur. Dótturina dreymir unnusta sinn sem kemur á morgun með
vélinni og hún bærir á sér í svefninum og hlær að einhverju í
draumnum og án þess að vakna dregur hún að sér hnén næstum upp undir
höku, hringar sig þannig eins og köttur, með ljóst liðað hár og
snoturt hörundsmjúkt andlit, sofandi lítur hún út eins og móðir
hennar þegar hún var stúlka.
Þetta er hamingjusöm fjölskylda og öll elska þau
hvert annað. Faðirinn er sómakær borgari og hefur margt gott látið
af sér leiða, var mótfallinn banninu, er ekki kreddufastur heldur
veglyndur, hluttekningarsamur, skilningsríkur og næstum aldrei
önuglyndur. Áhöfnin á snekkjunni fær ágætlega borgað, fær gott fæði
og hefur rúmt um sig. Hún hefur miklar mætur á eigandanum og ekki
síður konu hans og dóttur. Unnustinn er liðsmaður Kúpu og Beina,
einn hinn vinsælasti, álitinn eiga mikla framtíð fyrir sér, sem enn
hugsar meira um aðra en sjálfan sig og væri of góður fyrir þær allar
nema elskulega stúlku eins og Frances. Hann kann líka að vera aðeins
of góður fyrir Frances, en ár munu líða áður en Frances verður það
ljóst, má vera; og ef til vill verður henni það aldrei ljóst, má þá
hrósa happi. Sú manngerð sem er tekin á Bein er varla takandi í rúm;
en með elskulegri stúlku eins og Frances helgar tilgangurinn
meðalið.
Svo allavega sofa þau öll vel og hvaðan koma
peningarnir sem þau eru öll svo glöð yfir og fara svo vel með og
yndislega? Peningarnir eru fengnir með því að selja dálítið sem
allir nota með milljónunum af flöskum, sem kostar þrjú sent á kvart
að framleiða, fyrir dal á stóra (pint) flösku, fimmtíu sent á
millistærðina og fyrir kvartdal á þá litlu. En það er hagkvæmara að
kaupa þá stóru, og hafirðu tíu dali upp úr þér á viku kostar það þig
alveg það sama og þó þú værir milljónamæringur, og hluturinn er mjög
góður til síns brúks. Hann gerir alveg það sem hann ber með sér að
vera ætlaður til og meira til. Þakklátir notendur hvaðanæva úr
heiminum halda áfram að skrifa og tjá sig um að hafa uppgötvað ný
not af honum og gamlir notendur eru jafn trúir honum sem Harold
Tompkins, unnustinn, er trúr Kúpu og Beinum og Stanley Baldwins er
trúr Herfinu. Það eru engin sjálfsmorð þegar peningarnir verða til á
þennan hátt og allir sofa vært í snekkjunni Alziru III, þar sem
skipherrann Jon Jacobson, áhöfnin, fjórtán manns, eigandinn og
fjölskylda hans eru um borð.
Við fjórðu bryggju er 34 feta snekkja með léttbáti
sem á eru tveir af þeim þrjúhundruð tuttugu og fjórum Eistlendingum
sem eru á siglingu í hinum ýmsu heimshlutum á bátum sem eru á bilinu
28 til 36 feta langir og sendandi greinar heim til eistlensku
dagblaðanna. Þessar greinar eru afar vinsælt lesefni í Eistlandi og
færa höfundum sínum frá dal upp í dal og þrjátíu sent fyrir dálkinn.
Þeir fá það rúm sem lagt er undir hafnabolta og fótbolta í amerískum
dagblöðum og birtist efnið undir yfirskriftinni Sagnir af okkar
hugrökku sjófarendum. Engin vel rekin snekkjuhöfn suður með sjó
getur kallast almennileg nema þar séu að minnsta kosti tveir
sólbrunnir og saltstroknir Eistlendingar að bíða eftir tékka fyrir
síðustu greinina sína. Þegar tékkinn kemur sigla þeir til annarrar
snekkjuhafnar og rita nýja frásögn. Einnig þeir eru hamingjusamir.
Næstum jafn hamingjusamir og fólkið um borð í Alziru III. Það er
reisn yfir því að vera hugrakkur sjófarandi.
Í rúmi sínu um borð í Irydíu IV er atvinnutengdasonur
hinna flugríku og freyja hans, Dórótea að nafni, eiginkona þessa
tekjuháa Hollywood leikstjóra, Johns Hollis, hvers heili er á góðri
leið með að lifa lifrina svo að hann mun að lokum taka að kalla sig
kommúnista, sér til sáluhjálpar, meðan önnur líffæri hans eru orðin
of illa farin að þeim sé viðbjargandi. Tengdasonurinn, stórskorinn í
andliti, tæki sig vel út á veggauglýsingu, liggur á bakinu og
hrýtur, en Dórótea Hollis, kona leikstjórans, er vakandi og hún fer
í náttslopp og þegar hún gengur út á dekkið lítur hún út yfir dimman
sjóinn í snekkjuhöfninni þangað sem markar fyrir brimbrjótnum. Það
er kalt uppi á dekki og vindurinn tekur í hárið og hún strýkur það
aftur fyrir sólbrúnt ennið, og sem hún þrýstir sloppnum þéttar að
sér, og geirvörturnar eru orðnar stinnar af kuldanum, tekur hún
eftir ljósunum á bát sem er á leið meðfram brimbrjótnum utanverðum.
Hún fylgist með þeim sem þau berast áfram jafnt og þétt, og við
innsiglinguna í höfnina er kveikt á ljóskastaranum og geislinn sópar
sjávarflötinn og blindar hana þegar hann líður hjá og leitar uppi
strandgæslubryggjuna þar sem hann lýsir upp hópinn sem bíður þar og
nýjan gljásvartan bílinn frá útfararstöðinni sem er notaður jafnt
sem sjúkrabíll sem líkvagn við jarðarfarir.
Held ég ætti að taka aðeins af þessu lúminoli,
hugsaði Dórótea. Ég verð að reyna að sofa dálítið. Vesalings Eddi
hífaður eins og belgsödd blóðsuga. Þetta er honum svo mikils virði
og hann er svo ágætur, en hann verður svo hífaður að hann lognast út
af um leið. Hann er svo sætur. Ef ég giftist honum tæki hann
auðvitað um leið saman við einhverja aðra hugsa ég. Hann er samt
sætur. Veslings krúttið, að vera svona hífaður. Vona að hann verði
ekki illa fyrir kallaður í fyrramálið. Ég verð að fara og setja
þessa liði í og reyna svo að sofa eitthvað. Þetta er eins og
fjandinn sjálfur. Ég vil að honum lítist vel á mig. Hann er sætur.
Vildi að ég hefði tekið þjónustustúlku með. Gat það samt ómögulega.
Ekki einu sinni Bates. Þætti gaman að vita hvernig vesalings John
líður. Ó, hann er líka sætur. Vona að hann sé betri. Vesalings
lifrin í honum. Vildi ég væri hjá honum til að hafa auga með honum.
Gæti farið og reynt að sofa eitthvað svo ég verði ekki eins og
algjört herfi á morgun. Eddi er sætur. Og líka John og vesalings
lifrin í honum. Ó, vesalings lifrin í honum. Eddi er sætur. Vildi að
hann hefði ekki orðið svona hífaður. Hann er svo stór og
skemmtilegur og dásamlegur og allt. Kannski að hann verði ekki svona
hífaður á morgun.
Hún hélt niður og sem leið lá inn í káetu sína og
settist fyrir framan spegilinn og hóf að bursta hár sitt hundrað
strokum. Hún brosti við sjálfri sér í speglinum sem langir haddar
burstans strukust gegnum fagurt hár hennar. Eddi er sætur. Já, það
er hann. Vildi að hann hefði ekki orðið svona hífaður. Allir
karlmenn hafa við eitthvað slíkt að stríða. Sjáðu lifrina í John.
Auðvitað getur maður ekki séð hana. Hún hlýtur að vera virkilega
hræðileg á að líta. Fegin að ég skuli ekki geta séð hana. Samt er í
rauninni ekkert virkilega ljótt við karlmenn. Kyndugt hvernig þeir
halda að það sé samt. Hugsa að það sé lifrin samt. Eða nýrun. Nýru á
steikarteini. Hvað eru nýrun mörg? Næstum allt er tvennt nema maginn
og hjartað. Og heilinn auðvitað. Hana. Komnar hundrað strokur. Ég
elska að bursta á mér hárið. Það er næstum það eina sem gerir manni
gott sem er um leið skemmtilegt. Það sem maður gerir sjálf á ég við.
Ó, Eddi er sætur. Ef ég nú bara færi þangað inn. Nei, hann er of
hífaður. Vesalings strákurinn. Ég ætla að taka lúminolið.
Hún horfði á sjálfa sig í speglinum. Hún var
einstaklega snotur, með smágert, afar fínlegt andlit. O, ég læt slag
standa, hugsaði hún. Sumt af því er ekki eins gott og sumt af því,
en ég læt slag standa enn um sinn. Þú verður samt að sofa. Ég elska
að sofa. Vildi óska að ég fengi einu sinni að sofa góðum eðlilegum
raunverulegum svefni eins og þegar við vorum krakkar. Hugsa að þetta
fylgi því að verða fullorðin og gifta sig og eignast börn og síðan
drekka of mikið og gera svo allt það sem maður ætti ekki að gera. Ef
maður aðeins gæti sofið vel þá hugsa ég að maður hefði ekki neitt
slæmt af neinu af því. Nema að drekka of mikið hugsa ég. Vesalings
John og lifrin í honum og Eddi. Eddi er elskulegur, allavega. Hann
er tilfinninganæmur. Held ég ætti að taka þetta lúminol.
Hún skoðaði sjálfa sig í speglinum.
„Þú ættir að taka þetta lúminol,“ sagði hún í hálfum
hljóðum. Hún renndi lúminolinu niður með glasi af vatni úr
krómhúðaðri hitaflösku sem var á hillu hjá rúminu.
Það gerir mann óstyrkan á taugum, hugsaði hún. En
maður verður að sofa. Þætti gaman að vita hvernig Eddi væri ef við
værum gift. Ætli hann væri ekki á einhverju flandri með einhverri
yngri. Hugsa að þeir geti ekkert að því gert hvernig þeir eru gerðir
ekki frekar en við. Ég vil einungis fá það og það vel og mér líður
svo vel, og að vera einhver önnur eða einhver ný skiptir í rauninni
engu máli. Það er bara það sjálft, og maður mundi elska þá að eilífu
ef maður fengi það hjá þeim. Hjá þeim sama á ég við. En þeir eru
ekki þannig gerðir. Þeir vilja einhverja nýja, eða einhverja yngri,
eða einhverja sem þeir ættu ekki kost á, eða einhverja sem lítur út
eins og einhver önnur. Eða sé maður dökk þá vilja þeir ljósku. Eða
sé maður ljóska þá eru þeir á eftir rauðhærðri. Eða sé maður
rauðhærð þá er það eitthvað annað. Gyðingastúlka gæti ég ímyndað
mér, og séu þeir virkilega búnir að fá nóg vilja þeir hana kínverska
eða hvað maður skyldi kalla þær eða Guð veit hvað. Ég veit það ekki.
Nema þeir bara fyllist leiða, gæti verið. Maður getur ekki áfellst
þá ef það er þannig sem þeir eru gerðir og í alvöru talað þá er John
búinn að drekka svo mikið að það er ekkert gagn í honum lengur. Hann
var góður til síns brúks. Hann var stórkostlegur. Það var hann. Svo
sannarlega. Og Eddi er það. En núna er hann hífaður. Ætli ég dagi
ekki á endanum uppi sem tík. Má vera að svo sé komið nú þegar. Hugsa
að maður geri sér ekki grein fyrir því þegar svo er komið. Aðeins
bestu vinir manns mundu benda manni á það. Ekki les maður það í
herra Winchell. Nú ber nokkuð nýrra við, gæti hann básúnað.
Ólánstík. Frú John Hollis má hypja sig í bæinn burt af ströndinni.
Betra en börn? Nokkuð algengara? hugsa ég. En konur hafa það
virkilega slæmt. Því betur sem maður annast karlmann og því meiri
ást sem maður auðsýnir honum því fyrr verður hann leiður á manni.
Ætli þeir góðu séu ekki gerðir til að eiga margar konur en það er
fjári slítandi að vera að reyna að gera úr sjálfri sér margar konur,
og síðan kemur einhver og einfaldlega nemur hann á brott þegar hann
er orðinn leiður á því. Hugsa að við dögum allar uppi sem tíkur en
hverjum er það að kenna? Tíkurnar eru hinar alsælustu en maður
verður að vera virkilega fjári heimsk til að vera ein af þeim góðu.
Eins og Helène Bradley. Heimsk og staðföst í ásetningi sínum og
sjálfselsk fram í fingurgóma til að vera ein af þeim góðu. Kannski
að ég sé það nú þegar. Maður veit víst aldrei og maður heldur víst
alltaf að maður sé það ekki, er sagt. Það verða að vera karlmenn sem
verða ekki leiðir á manni eða á því að gera það. Það verður að vera
þannig. En hver er þannig sett? Þeir eru allir rangt upp aldnir sem
við höfum úr að velja. Farðu nú ekki út í þá sálma núna. Nei, ekki
þá. Eða að rifja upp allar þessar bílferðir og þessi böll. Vildi
óska að þetta lúminol verkaði. Bannsettur hann Eddi, svo sannarlega.
Hann hefði alls ekki þurft að verða svona hífaður. Það er ekki
sanngjarnt, alls ekki. Enginn getur að því gert hvernig hann er
gerður en að verða hífaður hefur ekkert með það að gera. Hugsa að ég
sé tík þá það, en liggi ég nú hérna andvaka i alla nótt verð ég
brjáluð og taki ég of mikið inn af þessu árans grómi líður mér
hræðilega allan morgundaginn og svo sofnar maður stundum ekki af því
og allavega verð ég þver og taugaslöpp og mun líða herfilega. O, þá
það, yrði þannig hvort eð væri. Ég hef andstyggð á því en hvað á
maður að gera? Hvað getur maður annað gert en haldið áfram og gert
það jafnvel þó, jafnvel þó, jafnvel þó, ó, hann er sætur, nei hann
er það ekki, ég er sæt, já það ertu, þú yndið mitt, ó, þú mikla
yndið mitt, já, yndi, og mig langaði það ekki, en ég er, núna er ég
virkilega, hann er sætur, nei hann er það ekki, hann er ekki einu
sinni hér, ég er hér, ég er alltaf hér og ég er það eina sem sleppur
aldrei frá mér, nei, aldrei. Þú mín sæta. Þú yndið mitt. Já það
ertu. Þú yndið mitt, yndið mitt, yndið mitt. Ó, já, yndið mitt. Og
þú ert ég. Það er nú svo. Svo er nú það. Svo sí og æ og nú hvað með
það og svo búið. Nú allt búið. Allt í lagi. Sama er mér. Hvaða máli
skiptir það? Það er ekki rangt ef mér líður ekki illa. Og mér líður
ekki illa. Mig bara syfjar núna og þó ég vaki áfram þá geri ég það
aftur áður en ég verð almennilega vöknuð.
Svo fór hún að sofa og mundi eftir því rétt áður en
hún sofnaði að snúa sér á hliðina þannig að andlitið hvíldi ekki á
koddanum. Hún mundi, og sama hve syfjuð hún var orðin, hve
hryllilega slæmt það er fyrir andlitið að hvíla þannig á koddanum í
svefni.
Tvær aðrar snekkjur voru í höfninni en um borð í þeim
voru einnig allir sofnaðir þegar strandgæslubáturinn dró bát Fredda
Wallace, Kræklingadrottninguna, inn í dimma höfnina og lagðist að
strandgæslubryggjunni.
17. kafli
Harrý Morgan vissi ekkert um það þegar þeir réttu sjúkrabörur
niður af bryggjunni, og meðan tveir menn héldu á þeim á þilfarinu á
grámáluðum gæslubátnum, lýstir upp af flóðljósum fyrir utan káetu
kapteinsins, lyftu tveir menn honum upp af bekk kapteinsins og
skjögtu út með hann til að leggja hann á börurnar. Hann var búinn að
vera meðvitundarlaus frá því snemma um kvöldið og stór skrokkurinn á
honum seig djúpt í segldúkinn á börunum þegar mennirnir fjórir lyftu
þeim upp í átt að bryggjunni.
„Upp nú með þær.“
„Haldið við fæturna á honum. Ekki láta hann renna
til.“
„Upp með þær.“
Þeir komu börunum upp á bryggju.
„Hvernig líður honum, læknir?“ spurði
lögregluforinginn þegar mennirnir ýttu börunum inn í sjúkrabílinn.
„Hann er á lífi,“ sagði læknirinn. „Það er það eina
sem maður getur sagt.“
„Hann er búinn að vera með óráði eða meðvitundarlaus
allan tímann síðan við höfðum upp á honum,“ sagði stýrimaðurinn, sá
sem hafði stjórn með höndum á strandgæslubátnum. Þetta var lítill
stubbur með gleraugu sem glampaði á í flóðljósunum. Hann var
órakaður. „Allir Kúbanabúkarnir þínir eru hérna fyrir aftan í
bátnum. Við létum allt eiga sig eins og það var. Við einungis tókum
þá tvo niður sem hefðu getað fallið útbyrðis. Allt er alveg eins og
það var. Peningarnir og byssurnar. Allt saman.“
„Við skulum koma,“ sagði lögregluforinginn. „Geturðu
kveikt á flóðljósum þarna aftur á?“
„Ég skal láta þá tengja ljós uppi á bryggju,“ sagði
hafnarvörðurinn. Hann fór burtu eftir ljósinu og kaplinum.
„Komum,“ sagði lögregluforinginn. Þeir fóru aftur á
með lukt með sér. „Ég vil að þú sýnir mér nákvæmlega hvernig það var
þegar þið funduð þá. Hvar eru peningarnir?“
„Í töskunum þarna tveimur.“
„Hvað er mikið í þeim?“
„Ég veit það ekki. Ég opnaði aðra þeirra og sá að það
voru peningarnir og lokaði henni. Ég vildi ekki snerta þá.“
„Það var rétt,“ sagði lögregluforinginn. „Hárrétt.“
„Allt er alveg eins og það var nema að við tókum tvo
búkanna ofan af tönkunum og lögðum þá niður í stýrisskýlinu svo að
þeir færu ekki útbyrðis, og fluttum þennan nautsskrokk á honum Harrý
um borð og settum hann á bekkinn minn. Mér virtist hann vera að gefa
upp öndina áður en við komum með hann inn. Það er skolli bágt á
honum ástandið.“
„Er hann búinn að vera meðvitundarlaus allan tímann?“
„Hann var með óráði fyrst til að byrja með,“ sagði
skipstjórinn. „En maður fékk engan botn í það sem hann sagði. Við
hlustuðum á margt af því en það var ekki heil brú í því. Svo missti
hann meðvitund. Þar hefurðu ummerkin. Alveg eins og það var nema að
þessi niggaralegi þarna á hliðinni liggur þar sem Harrý lá. Hann var
á bekknum yfir stjórnborðstankinum hangandi á lúgukarminum og hinn
þessi dökki við hliðina á honum lá í keng á hinum bekknum,
bakborðsmegin. Varið ykkur. Kveikið ekki á neinum eldspýtum. Hún er
full af bensíni.“
„Það ætti að vera einn í viðbót.“ sagði
lögregluforinginn.
„Þetta er allt sem fyrir var. Peningarnir eru í
þessum töskum. Byssurnar eru nákvæmlega þar sem þær voru.“
„Ætli við verðum ekki að fá einhvern frá bankanum til
að láta opna töskurnar.“ sagði lögregluforinginn.
„Fínt er,“ sagði skipstjórinn. „Mér líst vel á það.“
„Við getum farið með töskurnar á skrifstofu mína og
innsiglað þær.“
„Mér líst vel á það,“ sagði skipstjórinn.
Í flóðljósunum tók grænn og hvítur liturinn á bátnum
á sig ferskan blæ af döggvotu dekkinu og yfirbyggingunni. Það skein
í ferskan viðinn gegnum málninguna þar sem hafði flísast úr viðnum.
Sjórinn var grænn og glær í birtunni og smáfiskur sveimaði kringum
bryggjustólpana.
Útblásin andlitin á hinum dauðu í stýrisskýlinu
gljáðu í birtunni, brún eins og borin gljákvoðu þar sem storkið
blóðið var. Tóm .45 calibrea skothylki voru á dreif kringum hina
dauðu inni í stýrisskýlinu og Thompson byssan lá aftur á þar sem
Harrý hafði sett hana frá sér. Leðurtöskurnar tvær sem mennirnir
höfðu komið með peningana í um borð lágu upp að öðrum
bensíngeyminum.
„Ég taldi að væri kannski rétt að ég tæki peningana
um borð á meðan við værum með hana í togi,“ sagði skipstjórinn.
„Síðan taldi ég að væri réttara að skilja þá eftir alveg nákvæmlega
eins og þeir voru á meðan veðrið héldist gott.“
„Það var rétt að láta þá vera,“ sagði
lögregluforinginn. „Hvað varð um hinn manninn, Albert Tracy,
fiskimanninn?“
„Ég veit það ekki. Þetta er alveg eins og það var
nema hvað við færðum til þessa tvo.“ sagði skipstjórinn. „Þeir eru
allir sundurskotnir nema þessi þarna undir stýrinu liggjandi á
bakinu. Hann hefur einungis verið skotinn í hnakkann. Það hefur
komið út að framan. Þú getur séð hver áhrifin hafa verið.“
„Hann er sá þeirra sem leit svo strákslega út,“ sagði
lögregluforinginn.
„Hann lítur ekki út eins og neitt núna,“ sagði
skipstjórinn.
„Þessi stóri þarna er sá sem var með undirsettu
hríðskotabyssuna og drap lögfræðinginn Robert Simmons,“ sagði
lögregluforinginn. „Hvað álýtur þú að hafi gerst? Hvernig í
djöflinum voru þeir allir skotnir?“
„Þeir hljóta að hafa lent í innbyrðis átökum,“ sagði
skipstjórinn. „Hljóta að hafa farið að deila um hvernig ætti að
skipta peningunum.“
„Við breiðum yfir þá til morguns,“ sagði
lögregluforinginn. „Ég ætla að taka þessar töskur.“
Þá, sem þeir stóðu þarna í stýrisskýlinu, kom kona
hlaupandi út á bryggjuna á móts við strandgæslubátinn, og á eftir
henni fylgdi mannmergðin. Þetta var horuð miðaldra kona, berhöfðuð,
og var vöndlað hárið á henni allt komið í óreiðu og hafði fallið
niður að öxlum þó að það væri enn hnýtt í endann. Þegar hún sá
líkamana í stýrisskýlinu fór hún að æpa. Hún stóð á bryggjunni og
æpti með hnakkann kerrtan en tvær aðrar konur tóku undir handleggina
á henni. Mannmergðin sem var kominn þétt að baki hennar hnappaðist
kringum hana og tróðst fram til að sjá niður í bátinn.
„Árinn sjálfur,“ sagði lögregluforinginn. „Hver
skildi hliðið eftir opið? Finnið eitthvað til að leggja yfir
líkamana; teppi, lök, hvað sem er, og við komum þessum mannsöfnuði
héðan í burtu.“
Konan hætti að æpa og leit niður í bátinn, kerrti þá
hnakkann og æpti enn á ný.
„Hvað hafa þeir gert af honum?“ sagði önnur kvennanna
næst henni.
„Hvað hafa þeir gert af Albert?“
Konan sem æpti hætti því og leit aftur niður í
bátinn.
„Hann er ekki þarna,“ sagði hún „Heyrðu mig, þú,
Roger Johnson,“ hrópaði hún til lögregluforingjans. „Hvar er Albert?
Hvar er Albert?“
„Hann er ekki um borð, frú Tracy,“ sagði
lögregluforinginn. Konan kerrti enn hnakkann og æpti, raddböndin í
hrjúfum háls hennar þanin, hendurnar krepptar, hárið iðandi.
Þeir sem aftast voru í mannmergðinni tróðu sér fram
og olnboguðu sig að bryggjukantinum.
„Svona nú. Lofið fleirum að sjá.“
„Þeir eru að fara að breiða yfir þá.“
Og á spænsku: „Hleypið mér að. Lofið mér að sjá. Hay
cuatro muertos. Todos son muertos. Lofið mér að sjá.“
Konan æpti nú „Albert! Albert! Ó, Guð minn góður,
hvar er Albert?“
Tveir Kúbanar sem höfðu komið að rétt í þessu og ekki
tekist að þrengja sér gegnum mannmergðina tóku skref aftur á bak,
hlupu síðan til og tróðu sér fram í sameiningu. Mergðin gekk undan
þeim í bylgju og tútnaði út framan til, og frú Tracy, í miðju ópi,
kastaðist fram og þær tvær sem studdu hana, svo að þær misstu
jafnvægið og hölluðust fram fullar örvæntingar og á meðan þær sem
studdu hana leituðu í óðagoti eftir eftir öruggu haldi féll frú
Tracy, enn æpandi, í grænan sjóinn, svo að ópið umhverfðist í gusur
og skvamp.
Tveir menn af strandgæslubátnum stungu sér í
grængolaðan sjóinn þar sem frú Tracy svamlaði í flóðljósunum.
Lögregluforinginn hallaði sér út yfir skutinn og mundaði krókstjaka
í átt til hennar, og að lokum var hún dregin yfir í skutinn á bátnum
með því strandgæslumennirnir tveir ýttu undir hana og
lögregluforinginn lyfti henni á höndum sér. Enginn í mannmergðinni
hafði hreyft sig hið minnsta til að koma henni til hjálpar, og þar
sem hún stóð rennvot aftur í skutnum leit hún upp til þeirra
steytandi hnefana og hrópaði: „Afþyrmi! Nöðuð!“ Síðan leit hún inn í
stýrisskýlið kveinandi: „Alberð. Hvar’r Alberð?“
„Hann er ekki um borð, frú Tracy,“ sagði
lögregluforinginn og tók upp teppi til að vefja utan um hana.
„Reyndu að vera róleg, frú Tracy. Vertu hugrökk.“
„Þennunar mínar,“ sagði frú Tracy harmþrungin. „Þýndi
þönnunum mínum.“
„Við köfum eftir þeim í fyrramálið,“ sagði
skipstjórinn á strandgæslubátnum . „Við finnum þær, vertu viss.“
Strandgæslumennirnir höfðu klifrað upp í skutinn og
stóðu þar rennvotir. „Komdu. Við skulum koma okkur,“ sagði annar
þeirra. „Mér er að verða kalt.“
„Er allt í lagi með þig, frú Tracy?“ spurði
lögregluforinginn sem hann vafði teppinu utan um hana.
„Allðí lagi?“ sagði frú Tracy. „Allðí lagi?“ og
kreppti síðan báða hnefa og kerrti hnakkann og rak upp ósvikið óp.
Sorg frú Tracy var meiri en hún gat afborið.
Mannsöfnuðurinn hlýddi á hana þögull og
virðingarfullur. Frú Tracy kallaði einmitt fram þau hljóðáhrif sem
féllu svo vel að sýninni sem nú hvarf þegar lögregluforinginn og
aðstoðarmaður hans huldu ræningjana teppum frá strandgæslunni og
tóku þannig fyrir þá tilkomumestu sjón sem bærinn hafði orðið vitni
að síðan Isleñoinn hafði verið tekinn af lífi án dóms og laga fyrir
mörgum árum út á Héraðsbraut og síðan hengdur upp í símastaur þar
sem hann fékk að hanga í ljósunum frá öllum bílunum þeirra sem höfðu
farið þangað út eftir til að sjá.
Það urðu öllum í mannmergðinni mikil vonbrigði þegar
líkamarnir voru huldir sýnum en engir aðrir borgarbúa höfðu heldur
séð þá. Fólkið hafði séð frú Tracy detta í sjóinn og hafði einnig
séð, áður en það kom inn fyrir, hvar Harrý Morgan var borinn á
sjúkrabörum inn í Sjómannaspítalann. Þegar lögregluforinginn skipaði
því að fara burt úr snekkjuhöfninni hélt það af stað sælt og rólegt.
Það var sér þess vel meðvitandi hvílíkra forréttinda það hafði orðið
aðnjótandi.
Á meðan biðu María, eiginkona Harrýs Morgans, og
dætur hennar þrjár á bekk í biðstofu Sjómannaspítalans. Stúlkurnar
þrjár grétu og María beit í vasaklútinn sinn. Henni hafði verið um
megn að gráta síðan um hádegi.
„Pabbi skotinn í magann,“ sagði ein stúlknanna við
systur sína.
„Það er hræðilegt,“ sagði systirin.
„Hafið hljótt,“ sagði elsta systirin. „Ég er að biðja
fyrir honum. Ekki trufla mig.“
María sagði ekkert, aðeins sat þarna og beit í
vasaklút og neðri vörina.
Eftir dálitla stund birtist læknirinn. Hún horfði á
hann og hann hristi höfuðið.
„Má ég fara inn?“spurði hún.
„Ekki strax,“ sagði hann. Hún gekk til móts við hann.
„Er hann farinn?“ sagði hún.
„Ég óttast það, frú Morgan.“
„Má ég fara inn og sjá hann?“
„Ekki strax. Hann er inni á skurðstofunni.“
„Ó, Drottinn minn,“ sagði María. „Ó, Drottinn minn.
Ég ætla að fara heim með stelpurnar. Síðan kem ég til baka.“
Hún fékk skyndilega kökk í hálsinn og hann herptist
saman svo að hún gat ekki kyngt.
„Komið nú, stelpur,“ sagði hún. Stúlkurnar þrjár
fylgdu á eftir henni út í kaldan bílinn og hún settist í
bílstjórasætið og setti vélina í gang.
„Hvernig er pabbi?“ spurði ein stúlknanna.
María svaraði ekki.
„Hvernig er pabbi, mamma?“
„Ekki tala við mig,“ sagði María. „Bara ekki tala við
mig.“
„En...“
„Þegiðu nú, ástin mín,“ sagði María. „Bara þegið og
biðjið fyrir honum.“ Stúlkurnar fóru aftur að gráta.
„Árinn sjálfur,“ sagði María. „Ekki gráta svona. Ég
sagði biðja fyrir honum.“
„Við gerum það,“ sagði ein stúlknanna. „Ég er búin að
vera að því síðan við vorum á spítalanum.“
Þegar þær beygðu inn á hvítan hrjúfan kóralmulninginn
á Klettagötu birtist maður fram undan í ljósgeislanum frá bílnum
gangandi reikulum sporum.
„Einhver vesalings bytta,“ hugsaði María. „Einhver
vesalings guðsvoluð bytta.“
Þær fóru fram hjá manninum, sem var blóðugur í framan
og hélt áfram reikulum sporum í myrkrinu þegar ljósin voru horfin
inn götuna. Þetta var Richard Gordon á leiðinni heim sín.
María stöðvaði bílinn við húsdyrnar.
„Farið í rúmið, stelpur,“ sagði hún. „Farið beint upp
í rúm.“
„En hvað um pabba?“ spurði ein stúlknanna.
„Ekki tala neitt við mig,“ sagði María. „Í Drottins
nafni, gerið það fyrir mig ekki tala neitt við mig.“
Hún sneri bílnum inn á götuna og hélt til baka í átt
til spítalans.
Þegar María kom aftur á spítalann hraðaði hún sér upp tröppurnar.
Læknirinn mætti henni í forbyrginu er hann var að koma út um dyrnar.
Hann var þreyttur og á leið heim til sín.
„Hann er farinn, frú Morgan,“ sagði hann.
„Hann er dáinn?“
„Hann dó á borðinu.“
„Má ég sjá hann?“
„Já,“ sagði læknirinn. „Hann fékk mjög hægt andlát,
frú Morgan. Hann leið engar kvalir.“
„Ó, hver fjárinn,“ sagði María. Tár tóku að hrynja
niður vanga hennar. „Ó,“ sagði hún. „Ó, ó, ó.“
Læknirinn lagði hönd sína á öxl hennar.
„Ekki snerta mig,“ sagði María. „Ég vil sjá hann,“
sagði hún svo.
„Við skulum koma,“ sagði læknirinn. Hann gekk með
henni inn gang og inn í hvítt herbergið þar sem Harrý Morgan lá á
hjólaborði, með lak yfir skrokknum sínum mikla. Ljósið var afar
skært og myndaði enga skugga. María stóð í dyrunum og virtist
felmtri slegin í birtunni.
„Hann hafði alls engar þrautir, frú Morgan,“ sagði
læknirinn. María hvorki heyrði hann né sá.
„Ó, Drottinn minn,“ sagði hún og fór aftur að gráta.
„Sjáðu árans andlitið á honum.“
18. kafli
Ég veit það ekki, var María Morgan að hugsa þar sem hún sat við
borðstofuborðið, ég get afborið það einn dag í senn og nótt í senn,
og kannski að það breytist. Það eru þessar árans nætur. Ef ég léti
mig stelpurnar einhverju varða þá væri það öðruvísi. En mér stendur
á sama um þessar stelpur. Samt verð ég að gera eitthvað út af þeim.
Ég verð að fara að byrja á einhverju. Kannski maður komist yfir
þennan dauða innra með sér. Hugsa að það skipti ekki neinu máli. Ég
verð allavega að byrja á að gera eitthvað. Það er liðin vika í dag.
Ef ég hugsa um hann af ásettu ráði þá er ég hrædd um að svo fari
fyrir mér að ég muni ekki hvernig hann lítur út. Þannig var það
þegar ég fylltist þessum hræðilega geig þegar ég gat ekki munað
eftir andlitinu á honum. Ég verð að fara að byrja á einhverju sama
hvernig mér líður. Hefði hann skilið eftir sig einhverja peninga eða
það hefði verið verðlaunafé í boði þá hefði það verið betra en mér
mundi ekki líða neitt betur. Það fyrsta sem ég verð að gera er að
reyna að selja húsið. Afstyrmin sem skutu hann. Ó, fúlu afstyrmin.
Það er það eina sem ég finn til. Hatur og tómleiki. Ég er tóm eins
og autt og yfirgefið hús. Jæja, ég verð að fara að byrja á
einhverju. Ég hefði átt að vera við jarðarförina. En ég gat ekki
farið. Ég verð samt að fara að gera eitthvað núna. Það fara ekki
neinir að koma nokkru sinni aftur til baka þegar þeir eru dánir.
Hann, eins og hann var, stríður og sterkur og
snarráður, og eins og einhvers konar dáindis dýr. Það hafði alltaf
áhrif á mig bara að sjá hann hreyfa sig. Ég var svo lánsöm allan
þennan tíma að hafa hann. Ólánið fór fyrst að elta hann á Kúbu.
Síðan fór það að verða verra og verra þangað til Kúbani drap hann.
Kúbanar eru óheillakrákur Kræklinga. Kúbanar eru
óheillakrákur allra. Þeir eru líka með of marga niggara þar. Ég man
eftir þeim tíma þegar hann fór með mig yfir til Havanna þegar hann
hafði svo gott upp úr sér og við vorum á göngu í skemmtigarðinum og
niggari sagði eitthvað við mig og Harrý löðrungaði hann, og tók upp
stráhattinn hans sem hann hafði misst, og þeytti honum um hálfa
húsalengju og leigubíll ók yfir hann. Ég hló svo að mig fór að
verkja í magann.
Það var þá sem ég lét fyrsta sinni á ævinni lita á
mér hárið ljóst þarna í þessari snyrtistofu á Prado. Þeir voru að
eiga við það allt síðdegið og það var svo dökkt í eðli sínu að þeir
vildu ekki gera það og ég óttaðist að ég myndi líta herfilega út, en
ég hélt áfram að segja þeim að athuga hvort þeir gætu ekki lýst það
ofurlítið meira, og maðurinn mátti fara yfir það aftur og aftur með
þessari appelsínurauðu lakkstöng með baðmull á endanum, milli þess
að hann deif henni í þessa skál þar sem efnið var sem var eins og
reykkennt eftir því hvernig eins og gufaði upp af því, og með
greiðunni; tók hvern þátt með öðrum endanum á stönginni og með
greiðunni og fór yfir þá og lét þá þorna og ég sat þarna með ugg í
brjósti yfir því sem ég var að láta gera og eina sem ég sagði var,
sjáðu bara hvort þú getur ekki lýst það aðeins meira.
Og að lokum sagði hann, þetta orðið er eins ljóst og
ég mögulega get gert það svo að öruggt sé, Madame, og svo þvoði hann
það upp úr hársápu og liðaði það og ég þorði varla að líta á það af
ótta við að það væri herfilegt, og hann liðaði það og skipti öðrum
megin og setti það hátt aftur fyrir eyrun með litlum þéttsettum
krullum að aftan, og með það enn blautt gat ég ekki getið mér neitt
til um hvernig það liti út nema að það var allt breytt og ég þekkti
varla sjálfa mig. Og hann setti net yfir það blautt og lét mig
setjast undir þurrkuna og allan tímann var ég með ugg í brjósti. Og
svo þegar ég kem undan þurrkunni þá tók hann netið af og prjónana
burt og greiddi það út og það var alveg eins og gull.
Og ég kom út af staðnum og sá sjálfa mig í speglinum
og það lýsti svo af því í sólinni og var svo silkimjúkt þegar ég fór
með höndina og snerti það, og ég ætlaði ekki að trúa því að þetta
væri ég og ég var svo æst að ég ætlaði ekki að ná andanum.
Ég gekk niður Prado í kaffihúsið þar sem Harrý beið
mín og ég var svo æst og öll svo skringileg innra, eins og allur
máttur væri úr mér dreginn, og hann stóð upp þegar hann sá mig koma
og hann var með augun sem límd við mig og rödd hans var þvoglukennd
og svo skringileg þegar hann sagði: „Jesús, María, þú ert falleg.“
Og ég sagði: „Líkar þér við mig ljósa?“
„Ekki orð um það,“ sagði hann. „Komum á hótelið.“
Og ég sagði: „Allt í lagi. Við skulum koma.“ Þá var
ég tuttugu og sex.
Og þannig var það sem hann var alltaf með mér og það
var á þannig sem ég var alltaf með honum. Hann sagðist aldrei hafa
kynnst neinu eins og mér og ég veit að það voru engir karlmenn til
eins og hann. Það veit ég svo árans vel og nú er hann dáinn.
Nú verð ég að fara að byrja á einhverju. Ég veit að
ég verð að gera það. En þegar maður á mann eins og hann og einhver
óhræsis Kúbani skýtur hann þá getur maður ekki byrjað bara eins og
ekkert sé; því að allt innra með manni er farið. Ég veit ekki hvað
ég að taka til bragðs. Það er ekki eins og þegar hann var í burtu í
túrunum. Þá var hann alltaf að koma aftur en núna verð ég að halda
áfram til æviloka. Og ég er stór núna og ljót og gömul og hann er
ekki hér til að segja mér að ég sé það ekki. Ég hugsa að núna yrði
ég að borga manni fyrir að gera það og þá mundi ég ekki vilja neinn.
Svo að þannig verður það. Þannig verður það allt í lagi.
Og hann var svo ári góður við mig og maður gat líka
reitt sig á hann, og hann aflaði alltaf fjár einhvern veginn og ég
þurfti aldrei að hafa áhyggjur af peningum, aðeins af honum, og nú
er þetta allt búið.
Það er ekki það hvað hendir þann sem er drepinn. Mér
væri sama þótt það væri ég sem væri drepin. Hvað Harrý varðaði undir
það síðasta þá var hann einungis örmagna, sagði læknirinn. Hann kom
ekki einu sinni til meðvitundar. Ég var glöð að heyra að hann hefði
fengið hægt andlát því Jesús Kristur hann hlýtur að hafa tekið út um
borð í þessum bát. Þætti gaman að vita hvort hann hefur hugsað til
mín eða hvað hann hefur hugsað um. Ætli maður hugsi yfirleitt um
nokkurn þegar svona er komið fyrir manni. Held það hljóti að hafa
verið of sársaukafullt. En að lokum var hann einungis orðinn of
örmagna. Vildi að Guð gæfi að það væri ég sem væri dauð. En það
þjónar engum tilgangi að óska sér þess. Það þjónar ekki neinum
tilgangi að óska sér neins.
Ég gat ekki farið í jarðarförina. En fólk skilur það
ekki. Það veit ekki hvernig manni líður. Því góðir menn eru
sjaldgæfir. Þeir eru einfaldlega ekki til í þeirra heimi. Enginn
veit hvernig manni líður, því enginn veit hvað það snýst allt um
þegar svona er. Ég veit það. Veit það ofur vel. Og ef ég á nú eftir
tuttugu ár ólifuð hvað á ég þá að gera. Enginn fer að segja mér það
og það er ekki um neitt að ræða núna nema að láta hverjum degi nægja
sína þjáningu og einungis fara að gera eitthvað nú þegar. Það er það
sem ég verð að gera. En Jesús Kristur, það vildi ég að ég vissi hvað
maður á að gera á næturnar.
Hvernig heldur maður út næturnar ef maður getur ekki
sofið? Ætli maður komist ekki að því líkt og maður kemst að því
hvernig líðan það er að missa eiginmanninn. Hugsa að maður komist að
því allt í lagi. Hugsa að maður komist að raun um allt saman í þessu
árans lífi. Hugsa að maður geri það allt í lagi. Má vera að ég sé að
komast að raun um það einmitt núna. Maður einfaldlega deyr innra með
sér og allt verður auðvelt. Maður verður einfaldlega dauður líkt og
flestir eru oftast nær. Hugsa að það sé þannig sem það er allt í
lagi. Hugsa að það sé nokkurn veginn það sem gerist með mann. Jæja,
ég hef fundið góða byrjun. Ég hef fundið góða byrjun ef það er það
sem maður verður að gera. Hugsa að það sé það sem maður verður að
gera allt í lagi. Hugsa að það sé þannig. Hugsa að það sé þannig sem
það er. Allt í lagi. Ég hef þá fundið góða byrjun. Ég stend feti
framar öllum núna.
Úti var fallegur, svalur vetrardagur eins og þeir gerast við mörk
hitabeltisins, og pálmviðargreinarnar blöktu í hægum norðanvindinum.
Eitthvert vetrardvalarfólk fór á hjólum fram hjá húsinu. Það var
hlæjandi. Í stórum garðinum við húsið handan við götuna skrækti
páfugl.
Út um gluggann gat maður séð hafið ómilt ásýndum og
eins og nýtt, blátt í birtu vetrarins.
Stór hvít snekkja var á leið í höfn og sjö
mílum utar út við sjóndeildarhringinn grillti í tankskip, lítið og
smátt í útlínum sínum mót bláum sænum, á leið vestanhallt með
eyrunum til að vera ekki að eyða olíu í að berja á móti straumnum. FYRSTI HLUTI: HARRÝ MORGAN,
Vor
1. kafli
2. kafli
3. kafli
4. kafli
5. kafli
ANNAR HLUTI: HARRÝ MORGAN, Haust
1. kafli
2. kafli
3. kafli
ÞRIÐJI HLUTI: HARRÝ MORGAN, Vetur
(1 til 10)
1. kafli - Albert hefur orðið
2. kafli - Harrý
3. kafli
4. kafli
5. kafli
6. kafli
7. kafli
8. kafli
9. kafli
10. kafli
ÞRIÐJI HLUTI: HARRÝ MORGAN, Vetur
(11 til 18)
11. kafli
12. kafli
13. kafli
14. kafli
15. kafli
16. kafli
17. kafli
18. kafli
prenta skjal
Rómanza:
heim á kvist
|